Kurs Podstawowy dla płetwonurków P1Skrypt Mateusz Przybyła.pdf

(27040 KB) Pobierz
Kurs Podstawowy
Skrypt do Zajęć Praktycznych
Zestawienie najważniejszych ćwiczeń w sprzęcie podstawowym
i powietrznym, pomocne dla instruktorów oraz kursantów
Mateusz Przybyła
Klub Płetwonurków Triton
Kościan, 2014
Spis treści
Słowem wstępu
1 Rozgrzewka
2 Zajęcia basenowe ze sprzętem podstawowym
2.1
2.2
2.3
Zanurzanie twarzy i oddychanie przez fajkę . . . . . . . . . .
Techniki pływania w płetwach . . . . . . . . . . . . . . . . .
Techniki wejścia do wody i zanurzania . . . . . . . . . . . . .
3
7
14
19
24
28
35
45
48
53
60
63
68
69
73
75
76
86
91
93
94
96
3 Zajęcia basenowe ze sprzętem powietrznym
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
Ubieranie sprzętu w wodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Techniki zanurzania i wynurzania . . . . . . . . . . . . . . . .
Obsługa urządzeń pomiarowych i wykonawczych . . . . . . .
Manewrowanie pod wodą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
System partnerski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 Nawigacja podwodna
4.1
4.2
Obsługa busoli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nawigacja naturalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A Podwodne znaki umowne
A.1 Podstawowe znaki komunikacyjne . . . . . . . . . . . . . . .
A.3 Znaki dotyczące kondycji nurka lub sprzętu . . . . . . . . . .
A.4 Obiekty i zwierzęta morskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B Tabele dekompresyjne B¨ hlmann-Hahn
u
B.1 Zasady korzystania z tabel BH . . . . . . . . . . . . . . . . .
B.2 Przykładowe zadania z użyciem tabel BH . . . . . . . . . . .
A.2 Znaki dotyczące kierunku ruchu oraz inne polecenia podwodne 79
Słowem wstępu
Niniejszy skrypt powstał w wyniku zebrania i uzupełnienia luźnych notatek
młodego instruktora płetwonurkowania, który chciał jak najlepiej przygo-
tować się do przeprowadzenia zajęć. Zawarte w pracy opisy ćwiczeń są
rezultatem licznych przemyśleń, przykładów zebranych podczas odbywanych
szkoleń oraz kilku lat doświadczeń podczas działalności w Kościańskim klubie
Triton. Autor pragnie z góry zaznaczyć, że są to jedynie sugestie na temat
tego jak można przeprowadzić tok szkolenia praktycznego płetwonurków.
Doświadczenia pokazują, że realizacja szkolenia w oparciu o opisane ćwi-
czenia skutkuje dobrze wykwalifikowanymi płetwonurkami. Nie oznacza to
jednak, że są to jedyne właściwe ćwiczenia. Autor pragnie także nakłonić
czytelnika do polemiki na temat realizacji poszczególnych ćwiczeń w celu ich
jak najlepszego dopracowania.
Skrypt dedykowany jest w głównej mierze młodym instruktorom płe-
twonurkowania, którzy pragną dobrze zaplanować przebieg prowadzonego
szkolenia. Niemniej jednak użyteczne informacje znajdą w nim także osoby
pragnące rozwijać swoje umiejętności po skończonym kursie lub osoby powra-
cające do nurkowania po dłuższej przerwie. Doświadczonych instruktorów
także zachęca się do analizy opisanych ćwiczeń w celu odświeżenia lub
spojrzenia na prowadzone zajęcia z potencjalnie innej perspektywy.
Zajęcia praktyczne są niewątpliwie najważniejszą częścią każdego kursu
nurkowania. Pomimo ogromnej wagi jaką należy przypisać wiadomościom
teoretycznym z zakresu nurkowania, dopiero w konfrontacji z trudnościami
pojawiającymi się w wodzie adepci mogą w pełni docenić ich użyteczność.
Zajęcia teoretyczne powinny być przeplatane z ćwiczeniami praktycznymi
tak, aby nowo nabywane informacje były lepiej przyswajane i trafiały do
intuicji kursantów. Niniejszy skrypt nie podejmuje problematyki zajęć w wo-
dach otwartych, które są nieodzownym elementem każdego kursu nurkowego.
Świadomy ogromnej dysproporcji pomiędzy akwenami otwartymi i base-
4
nami, autor pragnie zaznaczyć, że większość zaprezentowanych ćwiczeń jest
realizowalna w obu typach zbiorników. Ograniczona przejrzystość wody, fa-
lowanie lub muliste dno stawiają ich realizację jedynie na wyższym poziomie
trudności. Do ćwiczeń, które nie zostały opisane, a które powinny zostać
zrealizowane podczas kursu podstawowego są z pewnością: wyważenie nurka,
utrzymywanie pływalności zerowej w toni wodnej oraz techniki wejścia do
wody z jednostki pływającej.
Uczenie się polega na wielokrotnym powtarzaniu pewnej czynności lub
informacji. Proces taki pozostawia ślad nie tylko w połączeniach nerwowych
mózgu człowieka (jego psychice, jaźni) lecz także pozostałych tkankach (np.
pamięć mięśniowa). Cykliczne wykonywanie sekwencji ruchów przyzwyczaja
do niej daną osobę, a tym samym wprowadza w jej odtwarzaniu pewną natu-
ralność. Początkowe skupianie uwagi na poszczególnych krokach przechodzi
w odruchy, które nie wymagają tak dużej koncentracji. Wielkrotne zalewanie
i opróżnianie maski w kontrolowanych warunkach redukuje poziom stresu,
gdy przyjdzie młodemu nurkowi zmierzyć się z zalaniem jej w prawdziwym
akwenie. Instruktor musi zdawać sobie sprawę, że jedno- czy dwukrotne
wykonanie ćwiczenia przez kursanta nie koniecznie oznacza jego opanowanie.
Nawet jeśli potrafi on je wykonać, nie świadczy o tym, że jest dla niego
proste, bezstresowe czy naturalne. Warto przytoczyć tu słynne słowa Bruce’a
Lee: ,,Nie obawiam się człowieka, który ćwiczył 10 000 kopnięć jednokrotnie,
lecz obawiam się człowieka, który ćwiczył jedno kopnięcie 10 000 razy’’.
Rolą instruktora jest nie tylko prezentowanie ćwiczeń i wiadomości na
temat nurkowania. Znacznie bardziej istotnym wydaje się być zadanie uświa-
damiania własnej kruchości wobec żywiołu, jakim jest woda. Nie oznacza to,
że kursanci powinni słyszeć na każdym kroku ilu to ludzi zginęło pod wodą
i w jakich okolicznościach. Po ukończonym kursie powinni jednak odczuwać
pokorę, kierować się rozwagą i chęcią doskonalenia swoich umiejętności.
Instruktor nie może nikogo zmusić do wejścia do wody, jeżeli dana osoba
wyrazi ku temu niechęć (U.S.Navy, 2008, rozd. 6-8), nawet jeśli powód
wydaje się błahy (np. piątek 13-go). Wielokrotne zaniechanie wykonywania
ćwiczeń przez kursanta może być natomiast powodem do usunięcia go z kursu.
Z drugiej strony instruktor powinien odsunąć daną osobę od zajęć, jeśli widzi,
że jej stan psychiczny lub fizyczny jest ku temu niesprzyjający.
Płetwonurkowanie jest sportem szczególnie złożonym. Jego uprawianie
wymaga przede wszystkim dojrzałości psychicznej, opanowania w używaniu
5
sprzętu nurkowego oraz dobrej kondycji fizycznej. Bagatelizując dowolny
z wymienionych aspektów, łatwo narazić się na problemy w trakcie nurkowa-
nia. Podczas kursu podstawowego instruktor musi baczyć na to, aby wszyscy
jego uczestnicy byli tego świadomi. Osoba, która nie potrafi pływać, może
zanurzyć się z zestawem powietrznym i wykonać pełne nurkowanie. Nie czyni
jej to jednak płetwonurkiem. Podobnie, pływak olimpijski, któremu założy
się na plecy butlę z automatem oddechowym nie przeistacza się w cudowny
sposób w płetwonurka. Poznawanie szczegółów płetwonurkowania to proces
(dydaktyczny), który wymaga czasu, a najlepszym czasem jest na to kurs.
Adepci płetwonurkowania w początkowej fazie skupiają się głównie na
własnych problemach takich jak obsługa sprzętu powietrznego czy wyrówna-
nie ciśnienia w uszach. Stoi to w analogii do nauki jazdy samochodem, gdzie
początkowo uczeń skupia się na tym jak zmienić bieg, czy jak mocno wcisnąć
pedał gazu. Podobne kwestie pojawiają się w każdym sporcie, w którym
wymagana jest pewna koordynacja ruchowa. Instruktor musi zdawać sobie
sprawę, że chwilowa ,,pojemność myślowa’’ każdej osoby jest ograniczona
i nie może wymagać od kursanta zapamiętania wielu złożonych kroków do
wykonania, podczas gdy ten boryka się z problemem odnalezienia inflatora.
Z czasem, gdy elementarne zdolności przechodzą w nawyki, kursanci zaczy-
nają zwracać uwagę na kwestie związane z zagadnieniamy wyższego poziomu
(np. obserwacja partnera). Istnieje szereg zasad, które przez lata wykształciły
się w środowisku nurkowym jako swoiste
savoir-vivre.
Warto od początku
wpajać je uczniom tak, aby po ukończeniu kursu byli przynajmniej świa-
domi ich istnienia. Wybrane z nich zostały zaprezentowane poniżej w formie
dekalogu.
1. Nie nurkuj sam
2. Nie przekraczaj uprawnionej gł˛boko´ci
e
s
3. Nie bagatelizuj drobnych problemów
4. Kontroluj pływalno´c
5. Kontroluj zachowanie partnera
6. Kontroluj ilo´c powietrza w butli
7. Dbaj o sprz˛t
e
8. Dbaj o zdrowie i kondycj˛
e
9. Dbaj o dobre mienie nurków
10. Planuj nurkowanie i nurkuj zgodnie z planem
Zgłoś jeśli naruszono regulamin