Praktycznyparazyty.pdf

Trichomonas vaginalis (trofozoit) kosmopolityczny

− jądro owalne lub wrzecionowate, umieszczone bliżej bieguna przedniego, z chromatyną skupioną w

grubych grudkach,

− kinetosom → 4 wici wolne + aksostyl z kolcem + bł. falująca przechodząca w wić wolną,

− zak. majczęściej w czasie sexu, wspólnie używanych przedmiotów (pościel, ławka, wody solankowe)

− ♀ pochwa → szyjka macicy, cewka moczowa, 30-40 r. ż.

ostra: upławy,świąd, pieczenie; zaczerwienienie i obrzęk bł. śluzowej; plamki, grudki, nadżerki; treść

poczwowa : pienista, obfita, żółta lub zielonkawa; ew. objawy związane z zap. cewki moczowej

(świąd, pieczenie, ból, częstomocz, parcie na mocz)

przwlekła: upławy okołomenstruacyjne,

− ♂ napletek → żołędź → cewka mocz. → prostata,

ostra: zap. napletka, żołędzi, cewki i pęcherza; świąd pieczenie, kłucie, bóle, częstomocz; obrzęk,

zaczerwienienie, nadżerki, wywinięcie błony śluzowej żoł.; wydz. z cewki : obfita, ropna, śluzowa,

przewlekłe: obj. mniej nasilone, poranny wyciek z cewki, wyciek po masażu prostaty,

− może przebiegać bezobjawowo,

Giardia intenstinalis (trofozoit, cysta) kosmopilityczny

− trofozoit dwubocznie symetryczny, 2 jądra, 4 pary wici,

− człowiek może zarazić się od wielu zwierzą domowych lub dzikich,

− zak. p.o. ; inwazja obejmuje: j. cienkie (głw. XIIstnicę), czasami drogi zółciowe,

− giardioza okres wylęgania kilka-kilkanaście dni → nudności, wymioty i bezkrwawa biegunka →

biegunki i zaparcia, brak łaknienia, bóle w nadbrzuszu, odbijania, zgaga, nudności; bóle głowy, stany

podgorączkowe, szybkie męczenie się, skórne odczyny alegiczne; ↓ masy ciała, senność, zaburzenia

trawienia tłuszczu i węglowodanów, zaburzenia wchłaniania wit. A, B 12 ; może przebiegac

bezobjawowo,

− zmniejszenie rozmiaru kosmków jelitowych,

Trypanosoma cruzi (epimastigota) Ameryka Płd. i Śr.

− krew, chłonka, narządy miąższowe człowieka i wielu zwierząt,

− zak. przez uszkodzoną skórę, spojówkę lub bł. śluzową j. ustnej; z kałem lub wymiotami plukwiaków,

− chagoma (ognisko pierwotne w tk. podskórnej) → węzły chłonne, wątroba, śledziona, m. sercowy,

mózg, endogruczołów,

− ch. Chagasa (trypanosomoza): przebieg ostry lub przewlekły; Ognisko pierwotne w skórze twarzy lub

jamy ustnej powiększa się i boli, jest czerwone → ustępuje samoistnie po 2-3 miesiącach; posatć ostrą

obserwuje się przez 2-3 tyg. głw. u dzieci: 39°C, obrzęk powiek, zap. spojówek, jednostronny twardy

obrzęk twarzy, bóle mięśni, swędząca wysypka, powiększenie i bolesność węzłów chł., śedziony i

wątr.; obj. zap. m. sercowego, op. m.-rdz. i mógu; przewlekła : postać sercowa, oponwo-mózgowa,

nadnerczowa i tarczycowa; limfocytoza i monocytoza; triada: zajmuje m. sercowy, m. pzełyku i m. j.

grubego.

Trypanosoma equiperdum (trypomastigota) T. brucei gambiese Afryka Śr. i Zach.

− krew, chłonka i płyn m.-rdz., muchy tse-tse,

− wić falująca tworzy błonę długości kom. i wychodzi w postaci wolnej na przednim biegunie kom;

jądro w śr. kom.,

− zak. przez skórę,

− śpiączka afrykańska : okres wylęgania 2-23 dni (do 2 lat) → grudkowy, miejscowy odczyn zap. na

skórze (prze 1-2 tyg.) → wrzód; dreszcze, 40°C, nudności, bóle głoowy i stawów, zap. m. sercowego,

↑ śedziona, wątroba i węzły → ↓ masy ciała, anemia z granuocytpenią i trombocyto(-), zap. kłęb.

nerek, zab. miesiączkowania, obrzęki ze świądem oraz wysypką⏐ zaburzenia psych, pobudzenie,

śpiączka i apatia,

T. b. rhodesiense

Afryka Śr. i Wsch.

− bardziej nasilone objawy niż ↑.

Leishmania tropica (promastigota) Afryka, Azja, Ameryka Płd i Śr., kraje śródziemnomorskie Europy

− skóra i tk. podskórna,

− ognisko pierwotne ,

− leiszmanioza skóry St. Świata (wrzód wsch.): okres wylęg. kilka mc do roku; ostra – ogniskowa

marwica ostra (okres wyl. 1-8 tyg.); przewl. – o.m. sucha (okres wyl. 6-18 mc),

− guzkowe lekko bolesne nacieczenie w miejscu wkłucia → martwica → owrzodzenie (wał odczynu

zap.). Zmiany często w okolicy łokci i kolan; owrzodzenia goją się przez 2-12 mc i po wygojeniu

zostają głebokie blizny; zmianom skóry twarzy tow. objawy ogólne,

Leishmania donovani (amastigota) Azja Płd. i Wsch., Amer. Płd i Śr., Afryka, Eur. Płd

− narządy miąższowe,

− rezerwuar: psy, szakale, gryzonie; zaraża komar,

− sex, droga fek.-oral, dr. kropelkowa,

− ognisko pierwotne,

− leiszmanioza narządowa : okres wylęgania 10 dni do 2 lat; ból głowy, 40°C, ↑ śledź. i wątopby,

zaciemnienie skóry, osutka grudkowa → owrzodzenie jelita, wymioty, biegunka; anemia z leuko(-),

limfozytoza, ↑OB. → wyniszczenie → zgon

− hiperglobulinemia,

Entamoeba histolytica (trofozoit, cysta)

kosmopolityczny (Az, Af, Am SiE)

− j. grube,

− zakażenie p.o. ,

− pełzakowica jelitowa okrez wylęg. 4 dni - ~1 rok; płytkie owrzodzenia z martwiczym dnem →

powiększają się (butelkowy kształt) → krwinkotoki. ostra biegunka z dużą ilością śluzu, bóle

brzucha, nudności, wzdęcia, bóle głowy, ↑ temp., bolesność uciskowa wzdłuż przebiegu jelita,

parcie na stolec, ↑ wątroby, odwodnienie; leukocytoza (15 tys.) → postać przewlekła (ew. zgon),

− przewlekła : biegunki i zaparcia, ↑ wątroby, anemia, wyniszczenie,

− pełzak. zap. wątroby ciężki sna ogólny, 39°C, dreszcze, poty, ból w podżebrzu prawym,

− pełzak. ropień wątroby ból w podżenrzu, ↓ łaknienia, ↓ masy ciała, ↑ temp., ↑ wątroba,

Acanthamoeba castellanii (trofozoit) kosmopolityczny

− zarażenie przez jamę nosową → do płuc lub do mózgu, narządów, skóry,

− akanameboza : pzewl. ziarniniakowe zap. mózgu; okres inkubacji (>10 dmi; czasami 2 dni); nagle

silny ból szyi i głowy, ↑ temp., objawy podrażnienia op. m.-rdz., drgawki, zaburzenia psych., smau i

węchu; zap. płuc o różnym przebiegu klinicznym; zmiany w uchu wew. oraz w rogówce,

− sprzyja niedożywnienie, alkoholizm oraz nabyte niedobory odporności,

Balantidium coli (trofozoit)

kosmopolityczny (najczęściej kraje tropikalne)

− w p. pok. człowieka, małpy i świni,

− balantydioza : liczne rozsiane owrzodzenia jelita, zwłaszcza w okolicy wyrostka robaczkowego;

biegunka, spastyczne bóle brzucha, nudności i wymioty, duże ilości śluzu i krwi w stolcach; w

przewlekłej: brak łaknienia, chudnięcie, niedokrwistość, bezsenność, bóle głowy,

Plasmodoim vivax (schizont) Afr., Azja, Oceania, Karaiby, Amer. Śr. i S, Grecja i Turcja

− w wątrobie (hepatocytach, kom. siateczki i śródbł.) oraz w RBC,

− zakaża komar widliszka,

− zimnica trzeciaczka : okres wylęgania: 11-14 dni; nagły początek: ból głowy, mięśni, stawów, zab.

oddychania, bole w klatce piersiowej, bóle brzucha i nudności; I – uczucie zimna, dreszcze; II - ↑

temp., suchość skóry, zab. świadomości; III – ustąpienie objawów, zlenw poty 1-2 godz → sen; w

trakcie napadu mągą występować silne bóle głowy z nudnościami i wymiotami, opryszczka

wargowa; napady pojawiaja się co 48 godz.;

− ↑ śledź. i wątroby oraz zmiany we krwi: anemia, ↑ retikulocytów i monocytów, leuko(-), eozynofilia

i trombocyto(-); żółtaczka hemolit.

− po kilku tyg. napady stają się lżejsze, bardziej nieregularne a w końcu ustępują → postać utajona,

Plasmodium falciparum (gametocyt i pierścień) klimat subtropik. i tropik.

− w wątrobie (hepatocytach, kom. siateczki i śródbł.) oraz w RBC,

− gametocyt przypomina sierp,

− okres wylęgania 9-25 dni,

− zimnica podzworotnikowa :ciężki przebieg, często prowadzi do śmierci; napady co 336-48 godz. u

pacjentów nie leczonych nawracają przez okres 2-3 tyg. a zarażenie utrzymuje się przez 6-17 mc.

postać: mózgowa, biegunkowa i krwotoczna ; występują zab. świadomości i śpiączka (zatory naczyń

włosowatych, hipoglikemia), trombocyto(-), znaczna anemia i powikłania ze strony innych narządów,

Toxoplasma gondii (trofozoit) kosmopolityczny

− wewnąrtrzkomórkowo w różnych tk. człowieka i zwierząt,

− char. kaształt; wokół jądra char. dla gat. przestrzeń okołojądrowa,

− wrotami inwazji jest najczęściej jama ustna (czasmi uszkdzona skóra lub błona śluzowa),

− toxoplazmoza : nabyta i wrodzona. Postać nabyta wyspuje jako: węzłowa, uogólniona i gałki ocznej;

występuje ↑ temp.

− T. węzłowa : powiększenie jednego, kilku lub większości węzłów; bóle brzucha, mięśni, łatwe

męczenie, uczucie postępującego osłabienia, bóle głowy, zap. gardła,

− T. uogólniona : może wiązac się z inwazją do OUN: bóle i zawroty głowy, zab. równowagi, oczopląs,

apatia, trudności koncentracji, uczucie osłabienia,

− T. gałki ocznej : zab. widzenia, mroczki, ból (często jednego oka), światłowstręt, nadmierne łzawienie;

świeże zmiany na dnie oka,

Fasciola hepatica (marita i jajo) kosmopolityczny

− zakażenie po zjedzeniu nie przegotowanych warzyw lub wypiciu nieprzegotowanej wody,

− fascjoloza : postać ostra: ↑ temp., bóle mm. i stawów, nudności i wymioty, ↑ wątroby i śledziony,

żółtaczka, niedokrwistość, pokrzywka → zap. dróg żółciowych ~→ ropnie i marskość wątroby,

Dicrocoelium dendriticum ( marita i jajo) kosmopolitycna (za wyjątkiem Austarlii)

− pasożytuje w drogach żółciowych człowieka oraz przeżuwaczy domowych i dzikich, a także inncy

zwierząt (świnie, koń, etc.),

− mrówka na szczycie źdźbła trawy,

− dikrocelioza : może przebiegać z zap. dróg żółciowych; ostrym bólem w nadbrzuszu, powiększenie

wątroby, świąd, żółtaczka, ↑ temp.; najczęściej jednak przebiega bezobjawowo,

Clonorchis sinensis (jajo) Azja południowo-wschodnia

− drogi żółciowe człowieka, kota i innych ssaków mięsożernych,,

− człowiek zaraża się po zjedzeniu źle przyżądzonej ryby,

− klonorchoza : w ostrym stadium: ↑ temp. dreszcze, biegunka, bóle w nadbrzuszu, ↑ tkliwość

wątroby, żółtaczka; w stadium przewlekłym : tępebóle brzucha, uczucie dyskomfortu, ↑ wątroby z

rozszeżeniem przewodów i pzerostem gruczołów śluzowych; nacieki z limfocytów i eozynofili;

nawracające ropne zapalenia pęcherzyka żółciowego → OZT,

− wieczko,

Schistosoma mansoni (jajo) dorzecze Nilu, równikowa Afr., Madagaskar, Płw. Arabski, Amer. S, Morze karaibskie

− w spltach żylnych j. grubego człowieka i in. ssaków,

− 115-180 x 45-73 μm,

− sztylecik z boku,

− wnika przez skórę,

− schistosomoza : biegunka oraz objawy czerwonki; zmiany krwotoczne, polipowate, wrzodziejące lub

bliznowate bł. śluz. j. cienkiego i grubego; zatory naczyń żylnych, włókniejące ziarniniaki w obrębie

wątroby i śledziony → ↑ śledziony i wątroby, nadciśnienie wrotne, żylaki przełyku, wodobrzusze,

obrzęki, żółtaczka; niekiedy ogniska w płucach i OUN,

Diphyllobothrium latum (człon maciczy i jajo)

Regiony podbiegunowe i kraje klimatu umiarkowanego:

Islandiam Grenlandia, Finlandia, Kanada, Alaska, Syberia, Izrael,

delta Dunaju, Włochy, Szwajcaria, Floryda, Chiny, Japonia

Australia, Chile, Polska

− w jelicie cienkim człowieka i ponad 30 gat.

ssaków,

− jajo m awieczko na jednym biegunie i

guziczek na drugim, zarodek neie orzylega do

ścian,

− Difylobothrioza : może przebiegać z okresową niedrożnością jelit, biegunkami, bólami brzucha oraz

niedokrwistością megaloblastyczną wywołaną niedoborem wit. B 12 .

Taenia saginata (człon maciczy, Taenia spp. jajo)

kosmopolityczny (Afryka centr. i E, Płd. Eu, Amer. Płd.)

− w j. cienkim człowieka,

− tasiemczyca : uczucie dyskomfortu, napadowe bóle brzucha, nudności, upośledzenie łaknienia,

obnieżenie aktywności ruchowej, napięcie powłok brzucha, wzmożona perystaltykla jelit, zaburzenia

wzrostu u dzieci, zaburzenia snu i pamięci, anemia, zmiany skórne o charakteche pokrzywki,

niedrożność jelit,

− tasiemczyca wrodzona ,

Taenia solium (człon maciczy)

Kosmopolityczny

Meksyk, Nikaragua, Honduras, Chile, Ekwador, Peru, Boliwia, Indie,

Tajlandia, Tajwan, Korea, Gwinea

− w j. cienkim człowieka,

− tenioza : bóle brzucha, nudności, sporadycznie wymioty, biegunka i/lub zaparcia, bóle i zawroty

głowy, ↓ masy ciała, anemia, niedrożność jelit,

− wągrzyca : OUN (kora mózgu, komory i podstawę mózgu, rdz. kręgowy, gałki oczne) gwałtowny

początek, potem okresy remisji i zaostrzeń z drgawkami, ↑ ciśnienie śródgałkowe, bóle głowy z

nudnościami, zab. widzenia i zachowania, wodogłowie; zap. op. m.-rdz.,

Hymenolepis nana (człon maciczny)

Kosmopolityczny

Basen Morza Śródziemniego i Morza Czarnego, Azja

Płd. – Wsch., Ameryka Środkowa, Pd. część Ameryki

Płn. i na odwrót

− jelito cienkie człowieka i gryzoni,

− cechą charakterystyczną członu jest większa szer. niż dłg.,

− hymenolepioza : bóle głowy i zab. róznowagi, brak łaknienia, anoreksja, wymioty, bóle brzucha, biegunki

na przemian z zaparciami, zab. snu, niekiedy uposledzenie rozwoju psychicznego i fizycznego,

− zmiany zapalne ściany jelita z martwicą jego błony śluzowej,

Diphylidium caninum (człon maciczny) kosmopolityczny

− j. cienkie człowieka, psa, kota, lisa, i in.,

− dipylidioza dot. głw. dzieci, u których występują

objawy niestrawności i utrata apetytu, niekirdy

bezobjawowo,

Enterobius vermicularis (jajo) kosmopolityczny

− j. grubego człowieka,

− jajo: skorupki (białkowa, chitynowa i tłuszczowa),

− owsica : przewlekła, nawracająca, rzadziej ostra; ↓

łaknienia i masy ciała, bldość powłok, „cienie” pod

oczyma, uczucie osłabienia, zab. snu, wzmożona

pobudliwośc nerwowa, świąd okolicy odbytu, przeczosy, drgawki, trudności koncentracji, zgrzytanie

zębami, obgryzanie paznokci, zap.pochwy, macicy lub jajowodu;

− niekiedy bezobjawowo,

Ascaris lumbricoides (jajo) kosmopolityczny

− Glistnica : Z. Loefflera (w płucach przemijające nacieki, ↑ eozynofili we krwi) oraz objawy zap. płuc

(kaszel, duszność, szmer, ↑ temp.) → krwotoki z płuc; bóle brzucha, nudności, wymioty, brak

łaknienia, pobudzenie, apatia, zesp. nieprawidłowegorozwoju fiz. i psych.; stany astmatyczne, zap.

spojówek, nieży nosa, wysypki na skórze,

− mechaniczna

jelit

lub

dróg

wyprowadzających trzustki

Trichuris trichura (samica i jajo) kosmopolityczny

− j. grube i ślepe człowieka,

− włosogłówczyca : skąpoobjawowo lub: bóle brzucha,

bolesne parcie na stolec, wzdęcia, nudności, uporczywa

biegunka, anemia niedobarwliwa, utrata łaknienia,

biegunki ↔ zaparcia, niedożywienie

Trichinella spiralis (larwa w mięśniu) kosmopolit.

− u człowieka i in ssaków,

− zak. p.o.

− brak szczecinki kopulacyjnej,

− przez naczynia limf. → do wszystkich narządów,

− włośnica : osiedlenie się larw w mięśniach: temp., >40°C, silne bóle mięśni utrudniające ruchy,

wybroczyny dospojówkowe, obrzęki powiek i twarzy, bóle głowy, wysypka na skórze całego ciała;

czasami poprzedzone przez zesp. biegunkowy (wymioty, bóle brzucha, złe samopoczucie

zilonkawobrunatne), hypoalbuminemia, hipoK + ; powikłania w mózgu, m. sercowym i w płucach,

Loa-loa ( mikrofiliaria) Afr. Śr. i Zach.

− tk. podskórna człowieka,

loaza : bolesne obrzęki okołostawowe pojawiające się w

różnych miejscach; zmiany wypryskowe i rumieniowe na

skórzel, ew. ból świąd i łzawienie oka; eozynofilia,

Toxocara canis (jajo) kosmopolityczny

− j. cienkie psa, wilka, lisa i człowieka,

− toxokaroza : cechy zarażenia wieloogniskowego:

temp., hepatomegalia, bóle brzucha, nudności i

wymioty, objawy ogniskowe; temp. wraca do normy

lub odniskowo wziększa się, bóle głowy, zab.

równowagi, zap. węzłów członnycg; leukocytoza z

eozynofilią oraz hiperglobulinemia

niedrożność

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: