Pasma są zapisem dołączania się pewnych fragmentów do kontynentu. W Wielkiej Brytanii mamy Kaledonidy. Potem mamy element waryscyjski, a na końcu na południu Alpy, Karpaty, Dynarydy itd.
W Kambrze mamy Baltikę, Laurencję i Gondwanę. Baltikę tworzyła platforma wschodnioeuropejska. W Kambrze od Gondwany odrywa się Awalonia (dziś tworzy wielką Brytanię). Potem stworzył się Oldred. Pełną Pangeę mamy w Triasie.
Skala wydarzeń geologicznych:
· Pierwszy zapis skorupy pojawił się dopiero 600 mln lat temu.
· Dryf kontynentalny, tworzenie Atlantyku to 200 mln lat temu.
· Hominidy pojawiły się 5-7 mln lat temu.
· Najstarsze życie znaleziono 3 mld lat temu- sinice.
Ważne wydarzenia w jednostkach chronostratygraficznych
· Pierwsze ryby na granicy kambru i ordowiku.
· Pierwsze rośliny lądowe w sylurze.
· Pierwsze płazy dewon,
· pierwsze gady karbon,
· ssaki trias,
· orogeneza alpejska od końca kredy do granicy paleogenu i neogenu.
Życie musi się:
· Samoorganizować
· Samo replikować
· Wymiana materii i energii z otoczeniem
· Podlegać doborowi naturalnemu
Życie jest głównym narzędziem biostratygraficznym od ediakaranu.
Dominujące fauny
· Fauna kambryjska trwa do syluru- rozumie się przez nią trylobity oraz inne stawonogi
· Fauna paleozoiczna- Rugosy i tabulaty i ramienionogi
· Mezozoiczna- scleractinia i mięczaki (małże, ślimaki, rzadziej głowonogi)
· Mikrofosylia- otwornice, na początku bentoniczne, a potem planktoniczne.
· 4,6 mld lat - wiek ziemi, wiadomy z meteorytów
· 4,2-3,8 mln- najstarsze skały, zawierają m.in. cyrkon.
· 2,5 mld lat temu powstają pierwsze kratony, a co za tym idzie szelfy. Czynnik ten sprawia że stromatolity stają się zatem powszechne i podział może być dokładniejsze.
· Najstarsze czerwone warstwy pojawiają się 2,5 mld lat temu, to znaczy ze pojawił się tlen który utleniał żelazo.
· Pierwsze szkielety pojawiają się w Ediakaranie (Wendozoa). Pojawili się przodkowie koralowców, stawonogów. Konkurencja na szelfach sprawiła, że w Kambrze i Ordowiku sinice przeszły do strefy międzypływowej.
Starszy
· Dominacja gromad morskich bezkręgowców
· Pojawienie się kręgowców, pierwszych ryb i bezkręgowych organizmów lądowych
· Kaledoński cykl diastroficzno –sedymentacyjny
Młodszy
· Pełna kolonizacja lądów przez rośliny nasienne,
· płazy i gady, zdolność lotu (owady)
· Waryscyjski cykl diastroficzno-sedymentacyjny
Cezury
· Dolna granica ery paleozoicznej wiąże się z występowaniem organizmów bezkręgowych, które nabyły umiejętność wytwarzania twardych elementów szkieletowych wewnątrz lub na zewnątrz ciała
· Górną granicę wyznacza masowe wymieranie organizmów morskich na przełomie permu i triasu.
Laurencja, Baltika, Gondwana, Syberia. Laurencja i Syberia w okolicach równikowych. Dlatego dziś archeocjaty są na Syberii. Anglia i Walia w Kambrze były Gondwaną.
Nie było dużej penetracji dna, co znaczy że zwierząt nie było wiele. Być może pojawiło się drapieżnictwo, które mogło być nawet przyczyną wyginięcia fauny z Ediacara. Na Syberii na początku wczesnego Kambru mamy faunę tommocką. Trylobity pojawiają się pod koniec wczesnego Kambru. Szkielety być może pojawiły się w Kambrze w wyniku obrony przed drapieżnikami, zmiany chemizmu wód lub ewolucyjnej konieczności zwiększenia mobilności.
Świat organiczny:
· Trylobity- mnóstwo gatunków, wiele przewodnich
· Ramienionogi- głównie bezzawiasowe
· Archeocjaty- pierwsze zwierzęta rafotwórcze, zasiedlające ciepłe, płytkie wody
· Gąbki
· Otwornice- głównie aglutynujące
· Robaki (oraz ich ichnoskamieniałości)
· Mięczaki- hyolity- łódkonogi , ślimaki
· Szkarłupnie
Łupki z Burgess:
Fossillagerstatten- składnica skamieniałości, z pięknie zachowanymi elementami
Występowały na granicy szelfu i zostały gwałtownie zasypane.
Animalocaris- drapieżny wodny bezkręgowiec; Opabinie, Halucynogenie.
Ordowik
Główne wydarzenia:
· Więcej zwierząt penetrujących dno, wiemy to z bioturbowanych osadów
· Pomiędzy Baltiką i Laurencją zamyka się Japetus. Awalonia odłącza się od Gondwany i wędruje do Baltiki.
· Powstawanie i topnienie czaszy lodowej spowodowało eustatyczne ruchy poziomu oceanu
światowego oraz masowe wymieranie organizmów.
Skamieniałości:
· Na znaczeniu zyskują rafy stromatoporoidowo-koralowcowe
· Graptolity- szybkie tempo ewolucji, liczne występowanie w skałach o sedymentacji głębokomorskiej (dictyonema flabelliforme- wyznacza spąg ordowiku, Diplograptus)
· Trylobity- charakterystyczne dla obszarów płytszych , o sedymentacji piaszczysto-węglanowej (głównie: Asaphus, Illaenus, Trinucelus). Rozkład kontynentów odzwierciedla się w prowincjach trylobitowych
Pozostałe skamieniałości:
· Głowonogi- rozwój łodzików rozmiarami dochodzącymi do 3m, formy aktywnie pływające: Orthoceras, Endoceras- są to formy proste. Polują na trylobity, które w celu obrony zwijają się w pancerzu.
· Ramienionogi- znaczenie stratygraficzne i skałotwórcze
· Rozgwiazdy- drapieżniki
· Otwornice aglutynujące
· Małże, ślimaki
· Koralowce- pierwsze koralowce Rugosa (czteropromienne- streptalasma) i ciągle tabulata - tworzą rafy
· Bezszczękowce (bezżuchwowce)
Kopalnych jest 10 tys. gatunków ramienionogów. Obecnie zostało tylko 250.
Do triasu tylko liliowce łodygowe, potem pozbawione łodygi saccocomy
· Baltika wali w Laurencję i pojawiają się kaledonidy. Pojawiają się wielkoraki żyjące w strefie litoralnej i brachicznej.
· Pojawienie się ryb właściwych (szczękoustnych)
· Pierwsze lądowe rośliny naczyniowe (schyłek) oraz kolonizacja lądu przez pierwsze zwierzęta (praskorpiony)
· Graptolity- głównie jednogałązkowe
· Ramienionogi (Schelwiennella, Atrypa)
· Koralowce
· Konodonty
· Łodziki
Flora psylofitowa- ryniofity, trymerofity, zoostrerofilofity
Prymitywne rośli lądowe , zielne, o wymiarach około 15-50 cm. Bez liści i korzeni . Pędy gładkie lub z kolcokształtnymi wyrostkami w górnych partiach dzieliły się dychotomicznie. Na ...
MandolinkaBramborowa