Cyfrowe panoramowanie i zoomowanie.docx

Cyfrowe panoramowanie i zoomowanie

Autor: Jarosław Zachwieja

Fotografując ludzi i miejsca w ruchu zazwyczaj zależy nam, aby uchwycić ten ruch również na nieruchomej fotografii. Nie zawsze nam się to jednak udaje, a w wielu sytuacjach ponowne wykonanie tego samego zdjęcia jest już niemożliwe. Na szczęście to, czego nie udało nam się osiągnąć aparatem, możemy wykonać w domowym zaciszu za pomocą Photoshopa.

Fotografowie znają wiele prostych w teorii, choć niekoniecznie łatwych do wykorzystania w praktyce, technik zwiększania dynamiki swoich zdjęć. Dwie z nich, bardzo popularne, polegają na odpowiedniej manipulacji aparatem już w trakcie naświetlania klatki. Pierwsza z nich to panning, zwana również panoramowaniem – polega ona na śledzeniu obiektywem poruszającego się obiektu podczas wykonywania zdjęcia. Uzyskuje się w ten sposób fotografię ukazującą ostry obiekt śledzony oraz rozmyte tło.

Druga technika najczęściej nosi nazwę zoomowania i sprowadza się do zmiany ogniskowej już po otwarciu migawki. Efektem jest uzyskanie ostrego centrum kadru oraz koncentrycznie rozmytych krawędzi obrazu, przy czym poziom rozmycia będzie coraz większy wraz ze zbliżaniem się do krawędzi obrazu. Zwiększa to w dużym stopniu dynamikę sceny, która sprawia wrażenie, jakby w kadrze zatrzymany został jakiś moment trwający zaledwie ułamek sekundy lub też wyjątkowo istotny. Może też służyć to fantazyjnego "malowania światłem" na pozór zupełnie zwyczajnych obrazów.

Poprawne fotografowanie z wykorzystaniem obydwu tych technik wymaga wprawy możliwej do uzyskania wyłącznie przez regularne ćwiczenia oraz pewnej ręki – ruch aparatu (w przypadku panoramowania) oraz zmiana ogniskowej (podczas zoomowania) powinny być przeprowadzone płynnie i precyzyjnie. Nie zawsze jest to możliwe, a ponadto często nie dysponujemy niezbędnym wyposażeniem (np. aparat umożliwiający szybką zmianę ogniskowej podczas naświetlania w przypadku zoomowania). W takich sytuacjach możemy obydwa efekty z niezłym skutkiem zasymulować w programie graficznym.

Cyfrowe panoramowanie
Dodanie do zdjęcia efektu panoramowania nie jest trudne, o ile nie fotografowaliśmy obiektów o zbyt skomplikowanych kształtach. Idealnie nadają się do tego zdjęcia rozmaitych pojazdów – np. samochodów i motocykli.

Przedstawione na powyższym przykładzie zdjęcie nie prezentuje się najlepiej – pstrokate tło odwraca uwagę oglądającego od samochodu. Z kolei zamrożona krótkim czasem otwarcia migawki scena wydaje się pokazywać nie jadący szybko pojazd, lecz sunący leniwie ulicą lub wręcz stojący w korku. W celu zasymulowania ruchu tła fotografowanej sceny wykorzystamy filtr Photoshopa o nazwie Poruszenie (Motion Blur). Cała trudność polega na takim zmodyfikowaniu obrazu, aby interesujący nas obiekt na pierwszym planie pozostał ostry.

Otwieramy zdjęcie w Photoshopie i dwukrotnie duplikujemy je tworząc dwie nowe warstwy obrazu poleceniem Warstwa | Powiel warstwę (Layer | Duplicate Layer). Następnie klawiszem [Q] uaktywniamy narzędzie Szybka Maska (Quick Mask) i na górnej warstwie zaznaczamy za pomocą Pędzla (Brush Tool) kształt samochodu. Pamiętajmy, aby pojazd był dobrze obrysowany – zaznaczenie może delikatnie nachodzić na tło, lecz w żadnym wypadku nie powinno pomijać żadnego z elementów obiektu na 1 planie.

Wyłączamy Szybką Maskę i naciskamy klawisz [Del], co spowoduje usunięcie z górnej warstwy tła samochodu (aby efekt ten był widoczny poza miniaturami warstw możemy wyłączyć na moment widoczność warstwy środkowej i tła – nie zapomnijmy jednak włączyć ich ponownie). Następnie uaktywniamy warstwę środkową i odwracamy zaznaczenie wybierając z menu Wybierz | Odwróć zaznaczenie (Select | Inverse). Kolejne naciśnięcie klawisza [Del] usunie z środkowej warstwy samochód. Przed następnym krokiem powinniśmy jeszcze wyłączyć widoczność warstwy pierwszej i tła klikając znajdujące się obok ich nazw ikony oka.

Następnie, cały czas mając uaktywnioną warstwę zawierającą samo tło z wyciętą sylwetką samochodu, wybieramy z menu Filtr | Rozmycie | Poruszenie (Filter | Blur | Motion Blur). W nowo otwartym oknie dobieramy Kąt (Angle) pod jakim będzie wykonane rozmycie zgodny z kierunkiem ruchu pojazdu, zaś parametr Odległość (Distance) dopasowujemy tak, aby pasował on do prędkości ruchu obiektu.

Po włączeniu widoczności pierwszej warstwy okaże się, że pomiędzy ostrym tłem i nieostrym samochodem występują luki. "Załatamy" je włączając widoczność warstwy tła. Ostatnią czynnością, jaką przeprowadzimy, będzie korekta ewentualnych niedoróbek w efekcie rozmycia. Wykonujemy to na środkowej warstwie za pomocą narzędzia Smużenie (Smudge Tool) przeciągając rozmycie poziomo do wewnątrz zdjęcia tak, aby efekt rozmycia był dla całego tła równomierny. Dla uzyskania lepszego efektu końcowego możemy też krawędzie samochodu na pierwszej warstwie potraktować narzędziem Stapianie (Blur Tool).

Cyfrowe zoomowanie
Symulacja efektu zoomowania jest możliwa do uzyskania w Photoshopie w jeszcze prostszy sposób. Całość sprowadza się właściwie wyłącznie do użycia filtra Rozmycie promieniste (Radial Blur) oraz ewentualnego skorygowania uzyskanych w ten sposób rezultatów za pomocą maski.

Do naszego przykładu wykorzystamy zdjęcie przedstawiające łuczniczkę i tarczę do której strzela. Zdjęcie, choć poprawnie skadrowane jest nazbyt statyczne jak na fotografię sportową, a liczne elementy tła zaśmiecają kadr. Stosując efekt cyfrowego zoomowania skupimy uwagę oglądającego na tarczy – tak, jak może ją w momencie strzału widzieć bohaterka naszej fotografii. Przed rozpoczęciem edycji powinniśmy – podobnie jak w poprzednim warsztacie – zduplikować warstwę zawierającą zdjęcie za pomocą opcji Powiel warstwę (Duplicate Layer).

Po wybraniu z menu Filtr | Rozmycie | Rozmycie promieniste (Filter | Blur | Radial Blur) oczom naszym ukaże się okno sterujące narzędziem. Przestawiamy parametr Jakość (Quality) na Najlepsza (Best), a Metoda rozmycia (Blur Method) na Powiększenie (Zoom). Następnie w oknie Środek rozmycia (Blur Center) staramy się wskazać centrum interesującego nas obiektu (w naszym przykładzie jest to tarcza. Może to zabrać nam nieco czasu – niestety narzędzie to jest pod tym względem bardzo nieergonomiczne. Wartość parametru Ilość (Amount) również dobieramy eksperymentalnie.

W naszym przykładzie to właściwie wystarczy dla uzyskania pożądanego rezultatu. Jeżeli jednak okaże się, że nasz detal zostanie zbytnio zniekształcony, możemy ograniczyć działanie filtra nakładając na górną warstwę Maskę warstwy (Layer Mask) i tworząc na niej czarno biały gradient radialny (Radial gradient) z wyczernioną częścią centralną. Pamiętajmy jedynie aby centrum gradientu pokrywało się z centrum interesującego nas detalu.

Photoshop nie zastąpi dobrego zdjęcia
Choć cyfrowa obróbka obrazu jest wygodniejsza niż nauka panoramowania i zoomowania nie powinniśmy ograniczać się tylko do "fotografowania Photoshopem". Dobre zdjęcie powinno być gotowe jeszcze zanim naciśniemy spust migawki, a sam Photoshop nie może stać się legitymizacją dla naszego lenistwa i służyć wyłącznie ratowaniu nieudanych fotografii. Eksperymentując z przedstawionymi technikami w plenerze i na ekranie monitora szybko się zorientujemy, że w obydwu przypadkach otrzymujemy nieco odmienne rezultaty.