Na jakich zasadach są kształtowane następujące parametry: czas jazdy oraz częstotliwość kursowania pociągów pasażerskich w określonej relacji.
Czas jazdy pociągów pasażerskich jest to czas jaki potrzebny jest na pokonanie przez pociąg trasy od stacji początkowej do stacji końcowej w określonej relacji. Czas ten determinuje w znacznym stopniu jakość usług transportowych. W transporcie kolejowym czas podróży pasażera określony jest przez kluczowe czynniki takie jak prędkość, częstotliwość, punktualność, rytmiczność oraz regularność. Na kolei wyróżnia się trzy rodzaje prędkości wpływających na czas przejazdu w określonej relacji:
• prędkość maksymalna- taka, której pociąg nie może przekroczyć ze względów bezpieczeństwa (wyznaczona jest ona w odniesieniu do poszczególnych odcinków linii kolejowej oraz pociągu);
• prędkość techniczna- będąca przeciętną prędkością jazdy pociągu bez uwzględnienia jego postojów na stacjach;
• prędkość handlowa- będąca przeciętną prędkością jazdy pociągu z uwzględnieniem jego postojów na stacjach;
Innymi determinantami czasu jazdy pociągu w danej relacji są przepustowość szlaku oraz przepustowość stacji zarówno pośrednich jak i krańcowych. Ponadto do czynników kształtujących czas jazdy zliczamy liczbę postojów oraz priorytet pociągu, które związane są bezpośrednio z układem przewozowym pociągu. Największy priorytet oraz najmniej postojów (czyli jednocześnie największą prędkość handlową) mają pociągi przewozów międzynarodowych oraz kolejno mniejsze priorytety i zwiększoną liczbę postojów: przewozy międzyregionalne, przewozy regionalne poza obszarami dużych miast i zespołów miejskich, przewozu w dużych miastach i zespołach miejskich.
Częstotliwość oznacza liczbę kursów pociągów w danej relacji. Jednym z ważniejszych czynników kształtujących ten parametr jest natężenie strumieni i potoków podróżnych oraz jego rozkład w czasie, który uwarunkowany jest dojazdami do i z pracy/szkoły, wyjazdami turystycznymi oraz na weekendy, święta, wczasy itp. Dlatego też największą częstotliwością charakteryzują się przewozy w dużych miastach i zespołach miejskich oraz sezonowo (w okresie letnim oraz zimowym) przewozy międzyregionalne w relacjach łączących z ośrodkami turystycznymi. Tak samo jak w przypadku czas jazdy determinantami częstotliwości kursowania są przepustowość szlaku i stacji pośrednich i krańcowych określonej relacji oraz prędkość pociągu.
2/2
anasko