1380 Kulikowe pole.pdf

Bellona SA prowadzi sprzedać wysyłkową swoich książek za

zaliczeniem pocztowym z rabatem do 20 procent od ceny detalicznej.

Nasz adres:

Bellona SA

ul. Grzybowska 77

00-844 Warszawa

Dział Wysyłki tel.: 022 457 03 OG. 022 652 27 01

fax: 022 620 42 71

Internet: www.belIona.pl

e-mail: biuro@bellona.pl

www.ksiegarnia.bellona.pl

Opracowanie graticzne serii: Jerzy Kępkiewicz

Ilustracja na okładce: Daniel Rudnicki

Redaktor: Bogusław Brodecki

Redaktor techniczny: Grażyna Woźniak

Wydanie II

ISBN 078-83-11-11040-3

NAJAZD BATU-CHANA

Już ponad 170 lat minęło od czasu, gdy Jarosław Mądry

dzielił wielką Ziemię Ruską między swych pięciu

synów i ustanawiał zasadę senioratu, a końca wzajemnych

waśni i wojen domowych widać nie było. Na próżno stary

książę na łożu śmierci ostrzegał synów: »Jeśli będziecie żyć

w nienawiści, kłótniach i walkach, to poginiecie sami i zgu

bicie ziemię ojców swoich i dziadów swoich, którą oni zdo

byli wielkim trudem“. Nikt wtedy chyba nie przypuszczał,

że prorocze to były słowa! Niepomni ojcowskich przestróg

Jarosławicze, dumni i żądni władzy, szybko porwali za

broń. „Powstali przeciw sobie nawzajem i nastała wśród

riich niezgoda wielka i walki bratobójcze — biadał ruski

kronikarz. — I powstał gród przeciw grodowi i prawdy nie

było między nimi“ 1 .

Dokonany przez Jarosława Mądrego w 1054 r. podział

utrwalił się w 78 lat później, gdy po śmierci Mścisława,

syna Włodzimierza Monomacha, wzięły górę tendencje

odśrodkowe i Ruś zdecydowanie już weszła w okres roz

drobnienia feudalnego. Gdy w pierwszych latach po decyzji

Jarosława Mądrego istniało jeszcze poczucie jedności i ksią

żęta ruscy starali się występować razem przeciw wspólnym

nieprzyjaciołom, a władcy kijowscy próbowali sprawować

1 Połnoje sobranije russkich letopisiej t. I, II, Ławńentskaja i Troickaja

letopis, wyd. II, Leningrad 1927, s. 221.

nad pozostałymi książętami władzę zwierzchnią, teraz zapa

nowało całkowite rozprzężenie i każda z poszczególnych

dzielnic prowadziła własną politykę. Kraj pogrążał się

w coraz większej anarchii. Nieustanne wojny domowe skła

niały do interwencji sąsiadów, zwłaszcza niezwykle doku

czliwych dla Rusi Połowców, koczowniczy lud pochodzenia

tureckiego, który w połowie XI wieku opanował stepy

czarnomorskie, wypierając stamtąd swych pobratymców,

Pieczyngów. Najazdy, te prowokowali często sami książęta,

wyprawiający się w łupieskich pochodach na sąsiadów lub

wzywający ich do pomocy przeciw swoim braciom.

Obiektem zażartej walki ,$tał się Kijów, który często

przechodził z rąk do rąk, ulegając przy tym kilkakrotnie

grabieży i pożarom. Po raz pierwszy miasto zostało

wydane na łup w 1169 r. przez jego zdobywcę, księ

cia włodzimiersko-suzdalskiego Andrzeja Bogolubskicgo.

„I grabili przez dwa dni cały gród, Podole i Górę [dziel

nice Kijowa — przyp. L.P.] y i monastery, i Sofiję, i Dzie-

sięcinną Bogurodzicę [nazwy cerkwi — przyp . L.P.], i nie

było zmiłowania dla nikogo“ — pisał ze zgorszeniem ruski

kronikarz 2 . Po raz drugi zniszczył miasto w 1202 r. książę

smoleński Ruryk Rościsławicz, sprzymierzony z Połowcami.

Na tronie wielkoksiążęcym zasiadali słabi władcy, zmienia

jący się bardzo często i nie wywierający żadnego wpływu

na innych książąt. Stopniowo Kijów tracił znaczenie stolicy

całej Rusi, aż spadł do roli jednego z wielu ośrodków poli

tycznych. Mimo to, ze względu na swe położenie i tradycję

historyczną, nadal był obiektem walki między książętami.

Gdy w pierwszej połowie XIII wieku toczyły się zacięte

walki domowe, ze wschodu nadciągnęło niespodziewanie

śmiertelne niebezpieczeństwo. Jego sprawcami byli Mongo

łowie.

Na początku XIII wieku wielki zdobywca Czyngis-chan

zjednoczył powaśnione ze sobą plemiona mongolskie i roz

począł zwycięskie wyprawy na sąsiadów. W efekcie długo

letnich,

nieustannych

walk

powstało

ogromne

imperium

2 Cyt. za P. Tołoczko, Istoryczna topografija starodawnoho Kyjiua,

Kyjiw 1972, s. 184; Istorija Kyjiwa, oprać, zbiór., 1 .1, Kyjiw 1960, 3.81.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: