Filmy obowiązkowe - opracowanie.doc

FILMY OBOWIĄZKOWE

1.NARODZINY NARODU:

Reżyseria: David Wark Griffith

Scenariusz: David Wark Griffith, Frank Woods

Na podstawie: książki Thomasa Dixona Człowiek klanu i na motywach powieści Lamparcia skóra

Zdjęcia: Billy Bitzer

Scenografia:  David Wark Griffith

Kostiumy: Robert Goldstein

Montaż:  David Wark Griffith, James Smith

Produkcja: Biograph, USA

Rok produkcji: 1915

Obsada: Lillian Gish, Henry B.Walthall, Mae Marsh, Ralph Lewis, Donald Crisp

·         Premiera odbyła się 8 lutego 1915

·         Epopeja o wojnie domowej

·         Trwa 3 godziny

·         Dzieli się na cztery części:

1)      Prolog szkicuje historię handlu niewolnikami  i ruchu przeciwko niewolnictwu.

2)      Część pierwsza przedstawia wojnę domową z 1861 między Północą a Południem, aż do zamordowania Lincolna w 1865.

3)      Druga część traktuje o okresie „rekonstrukcji” ( tj. odbudowy pokonanego Południa) oraz o żyjących tam białych usiłujących utrzymać swą dominującą pozycje nad niewolnikami.

4)      Epilog sławi ponowne umocnienie się stanów południowych jako „narodziny narodu”. W historyczne losy wplecione są losy dwóch rodzin: Stonemanów z Pensylwanii i Cameronów z południowej Karoliny. Wojna rozdziela obie rodziny

·         Reżyser jednoznacznie opowiada się za białymi południowcami. Czarni ukazani są jako ludzie kierujący się instynktem, którzy winni być poskromieni. Prowadzi to do antyrasistowskich protestów i do masowych kontrowersji w całym kraju.

·         Wielowarstwowa akcja, dzięki cięciom i starannej technice montażu, nadaje treści sugestywną, odpowiadającą jej formę rytmiczną. Dla scen bitewnych np. typowe są zarówno zmiany ujęć, panoramowania, jak i przejścia od skrajnych planów ogólnych do półzbliżeń, zbliżeń, i detali

·         Film zachwyca różnorodnością elementów narracji i mnogością pionierskich rozwiązań. Najważniejsze z nich to:

a)      Unaocznienie i usankcjonowanie roli montażu- demonstracja, że film nie tylko może ale powinien się na nim opierać

b)      Odkrycie skali planów zdjęciowych- od detalu do planu ogólnego- ujawniających ekspresje dramaturgiczną swojej zmienności

c)      zdynamizowanie opisu przez filmowanie jednej sceny z kilku ustawień kamery i szybkie panoramy

d)      długość każdego ujęcia została dopasowana do jego nastroju; montaż podlega dwóm podstawowym zasadom: kontrastowi ( spokój domu i zgiełk bitwy) oraz rozwojowi równoległemu ( przebitki w końcowej kulminacji na chatę oblężona przez Murzynów i jeźdźców spieszących z odsieczą

e)      podział na poszczególne sekwencje został dokonany przy pomocy ściemnień, rozjaśnień i efektu przesłony irysowej

·         Wydarzenia przedstawione są z zewnątrz, a także z punktu widzenia indywidualnych przeżyć poszczególnych żołnierzy.

·         Sceny bitewne Griffith realizował z pieczołowitością dowódcy

·         Dzieło o ogromnym rozmachu organizacyjnym i logistycznym

·         W Filmie udział wzięło 18 000 statystów

·         Murzynów i mulatów grali biali. Z czarnoskórych skorzystał reżyser  jedynie w scenach zbiorowych

·         Wielki sukces kasowy

·         Stanowi kanon filmu przeddźwiękowego

·         Pierwsza wersja została zatytułowana The Clansman (Człowiek klanu)-reżyser musiał zmienić tytuł ze względu na protesty

·         Dwoje braci Phil i Ted Stonemanowie odwiedzają swoich przyjaciół w Piedmont (Południowa Karolina) - rodzinę Cameronów. Przyjaźń jest rozdzielona przez wojnę domową - Stonemanowie i Cameronowie muszą się przyłączyć do armii po przeciwnych stronach. Ich życie jest pokazane w połączeniu z ważnymi, historycznymi wydarzeniami jak: rozwój działań wojennych podczas Wojny Secesyjnej, zabójstwo Lincolna oraz narodziny Ku Klux Klanu.
 

2.NIETOLERANCJA:

Reżyseria: David Wark Griffith

Scenariusz: David Wark Griffith, Frank Woods

Zdjęcia: Billy Bitzer, Karl Brown

Scenografia: Frank Wortman, David Wark Griffith ,Robert Ellis Wales

Montaż:  David Wark Griffith, James Smith, Rose Smith

Produkcja: Biograph, USA

Rok produkcji: 1916

Obsada: Lillian Gish, Mae Marsh, Robert Harron, Howard Gaye, Miriam Cooper

·         Premiera odbyła się 5 września 1916

·         Na potrzeby realizacji i dystrybucji powstała specjalna firma Wark Producing Corporation

·         Odpowiedź na Narodziny narodu

·         Na przykładzie czterech równolegle opowiadanych zdarzeń historycznych reżyser dowodzi, że nietolerancja od zarania dziejów określała ludzkie działania.

·         Całość uzupełnia alegoryczny epilog, prorokujący apokalipsę wojenną, a po niej wyzwolenie wszystkich ludzi z każdej formy niewoli

·         Cztery epizody:

I)                   Współczesność

II)                Noc św. Bartłomieja- Paryż 1572

III)             Babilon- najazd Cyrusa na Babilon 539 p.n.e.

IV)              Życie i męka Chrystusa

·         Film nie odniósł sukcesu- był zbyt pokojowy

·         Koszty wyniosły prawie dwa miliony dolarów- realizacje tego filmu umożliwił ogromny sukces kasowy Narodzin narodu

·         Perfekcyjne zastosowanie montażu równoległego- decyduje o wyrazie całego filmu

·         Montaż wewnątrz scen

·         „Ocalenie w ostatniej chwili”- ukochana skazańca dogania pociąg z gubernatorem, który mógłby ułaskawić chłopca

·         W filmie brało udział 60 00 statystów

·         Struktura Dickensa- Planami dalekimi tworzy klimat epicki, średnimi rozwija tok fabuły, zbliżeniami podkreśla emocje przy czym zmian planów dokonuje nie tylko przez cięcia, lecz również przez najazdy kamery

·         Leitmotiv  montażowy- obraz matki kołyszącej dziecko, który wiąże poszczególne elementy dzieła

·         W 1919, aby uniknąć całkowitej klęski robi z niego dwa filmy: Upadek Babilonu i Matkę i prawo

·         Film prowadzi cztery wątki nietolerancji poprzez wieki, łączone obrazem matki trzymającej swoje dziecko. W starożytnym Babilonie dziewczyna powoduje jego upadek. W Judei, hipokratyczni Faryzeusze skazują Jezusa Chrystusa. W 1572 roku w Paryżu nie zdająca sobie sprawy z zagrożenia Nocy świętego Bartłomieja, dwoje Hugenotów szykuje się do małżeństwa. Na koniec w nowoczesnej Ameryce, pracownicy socjalni niszczą status życiowy młodej kobiety i jej ukochanego.

3.ZŁAMANA LILIA:

Reżyseria: David Wark Griffith

Scenariusz: David Wark Griffith

Zdjęcia: Billy Bitzer, Hendrik Sartov

Scenografia: Joseph Stringer

Montaż:  David Wark Griffith

Na podstawie: opowiadania Thomasa Burke'a The Chink and the Child

Produkcja: United Artist, USA

Rok produkcji: 1919

Obsada: Lillian Gish, Richard Barthelmess, Donald Crisp

·         Pierwszy film zrealizowany w United Artist Corporation

·         Uznany za arcydzieło

·         Oparty na noweli Thomasa Burke’a film opowiada om losach młodej kobiety okrutnie traktowanej przez ojca , zawodowego boksera. Gdy zakochuje się w niej Chińczyk ucieka z nim. Ojciec jednak ściąga ją z powrotem i zabija ją. W odpowiedzi na to Chińczyk zabija ojca po czym popełnia samobójstwo.

·         Znakomicie poprowadzeni aktorzy

·         Zdjęcia z akcentami impresjonistycznymi- miękkim konturem, rozproszonym światłem, kolorowaniem poszczególnych scen

·         Pierwszy wielki szlachetny melodramat filmowy

4.GABINET DOKTORA CALIGARI:

Reżyseria: Robert Wiene

Scenariusz: Carl Mayer, Hans Janowitz

Zdjęcia: Willy Hameister

Muzyka: Alfredo Antonini, Peter Schirmann, Timothy Brock

Dekoracje: Malowane na płótnie. Pierwotnie według zamysłu scenarzystów autorem dekoracji miał zostać “malarz lęków” Alfred Kubin lecz stanowisko to przyznano ludziom takim jak: Herman Warm, Walter Róhring i Walter Reimann. Wszyscy z ekspresjonistycznej grupy plastyków “STURM” W filmie występują niemal jedynie powyginane nierzeczywiste ostrokątne kształty

Produkcja: Decla -Bioscop,Niemcy

Rok produkcji: 1920

Obsada: Werner Krauss (Caligari), Conrad Veidt, Friedrich Feher, Lil Dagover, Hans Heinrich von Twardowski, Rudolf Lettinger, Elsa Wagner

·         Dekoracja została całkowicie wykonana w atelier, co zbliża ją do eksperymentów prekursora tego stylu prezentowania świata, czyli G. Melies’a.

·         Film wykorzystujący dekorację malowaną przez artystę, mógł więc jako całość sięgnąć głębiej w duszę człowieka i odwołać się do jeszcze bardziej archetypicznych odczuć. Wykorzystywał w elementach scenografii symbolikę myśliwsko-falliczną, charakteryzującą męską specyfikę konstruującą cały świat (okno przypominające kształtem sztylet). Dużo kątów ostrych, strzałek, załamań linii i kątów wyzwalających z otoczenia specyficzny rodzaj “skrzywionej” psychotycznej energii. Rzeczywistość taka wywodzić mogła się z wielu źródeł np.: powszechne wyobrażenie strachu, jako złamania jakiejś pewności i stałości, złamania linii.

·         Magia filmu polegała na wyolbrzymieniach i manifestacji przedmiotów na stałe związanych z napięciem i czymś niespodziewanym. Dom wykonany z nierównych kątów sprawia wrażenie niestabilnego, rozpadającego się i wkalkulowano w ten efekt elementy napięcia percepcji widza próbującego scalić rozsypujący się dom, podobnie jak pierwszy widz musiał scalać opowieść (nie istniał jeszcze przecież w powszechnej świadomości język filmu) z poszczególnych scen i rozmytych koszmarnych obrazów.

·         W roli Caligariego obsadzono Wernera Kraussa czyli osobę o nieprzeciętnej fizjonomii. To niski, krępy mężczyzna w okularach który, gdyby nie jego specyficzny demonizm, mógłby być przeciętnym zakompleksionym urzędnikiem państwowym. Niewątpliwie to właśnie jakiś kompleks doktora Caligari posuwał go do morderstw, przy dokonaniu których wyręczał się Cezarem.

·         Film ten jest dla ekspresjonizmu filmowego dziełem najważniejszym

·         Akcja filmu toczy się w wyimaginowanym miasteczku Holstenwall w północnych Niemczech. Pewnego dnia przybywa tam hipnotyzer – doktor Caligari – prezentujący w lunaparkach somnambulika przepowiadającego przyszłość. Zgodę na swoje pokazy musi uzyskać w ratuszu miejskim; tam jednak zostaje grubiańsko potraktowany przez jednego z urzędników. Tej samej nocy nieuprzejmy urzędnik ginie zasztyletowany przez tajemniczego mordercę....

·         Dwójka przyjaciół Francis i Alan podczas jarmarku odwiedzają gabinet tajemniczego doktora Caligari, mającego władzę nad somnambulikiem Cesare'm. Gdy doktor budzi lunatyka z wiecznego snu, ten przepowiada Alanowi śmierć... Następnego ranka mężczyzna zostaje zamordowany. Francis postanawia rozwiązać zagadkę i odkryć, kto był mordercą...

·         Uwolniony od mimetycznych obowiązków, nowatorski film, za pomocą prostej intrygi pokazuje upadek człowieka. Manipulatora - tytułowego doktora, jak i ofiary manipulacji – somnambulika Cezara, a także Francisa - buntownika próbującego ich zdemaskować. To fatalistyczna przepowiednia klęski wszelkich prób oporu, ujawniania zbrodni systemu, który uosabia demoniczny Doktor Caligari.

·         Irrealność rzeczywistości przedstawionej oraz sposób jej prezentacji wzmacnia wymowę intencji realizatorów, sztucznie stworzona przestrzeń oddaje klimat udręki i skrępowania, przez uwięzione w zamkniętych kadrach postaci, teatralność grymasów i gestów odsłania ich tragizm i brak nadziei na ratunek.

·         Świat scenografii jest projekcją psychiki bohaterów, cele są jasne: wyrazić symbolicznie, za pomocą linii, kształtów lub brył osobowość bohaterów, ich stany duchowe i pragnienia, tak aby dekoracje stały się plastycznym odzwierciedleniem ich dramatu.

·     ...