PRAKTYKI ZARZĄDZANIA I INNOWACYJNOŚĆ W MŚP - RAPORT Z BADANIA.pdf

(2080 KB) Pobierz
Raport polski 09-10-07.indd
PRAKTYKI ZARZĄDZANIA I INNOWACYJNOŚĆ
W EUROPEJSKICH MŚP
raport z badania
WIEDZA W DZIAŁANIU
612869073.016.png 612869073.017.png 612869073.018.png 612869073.019.png 612869073.001.png 612869073.002.png 612869073.003.png 612869073.004.png 612869073.005.png 612869073.006.png 612869073.007.png 612869073.008.png 612869073.009.png 612869073.010.png
PRAKTYKI ZARZĄDZANIA
I INNOWACYJNOŚĆ
W EUROPEJSKICH MŚP
raport z badania
WIEDZA W DZIAŁANIU
styczeń 2007
612869073.011.png
1. Streszczenie ..................................................................................................................................... 3
Opis sytuacji badawczej ............................................................................................................ 4
1.2. Zakres badań ............................................................................................................................. 4
1.3. Wnioski ........................................................................................................................................ 4
Metodologia badania ..................................................................................................................... 7
2.1. Cele badania .......................................................................................................................... 7
Projekt KinA .......................................................................................................................... 7
2.3. Partnerzy biorący udział w projekcie i informacje o czterech badanych regionach
Narzędzia badawcze ............................................................................................................. 12
Charakterystyka próby ......................................................................................................... 14
3. Otoczenie biznesowe MŚP ............................................................................................................ 17
Zasady ładu korporacyjnego (
ładu korporacyjnego ( corporate governance
corporate governance ) .................................................................. 21
Praktyki zarządzania wiedzą ....................................................................................................... 25
Innowacyjność w MŚP ................................................................................................................... 27
Czy innowacyjność łączy się z lepszą praktyką zarządzania? ................................................ 31
7.1. Jaka jest zależność pomiędzy innowacyjnością a zasadami ładu korporacyjnego?
Jaka jest zależność pomiędzy innowacyjnością a zarządzaniem wiedzą? .................... 32
Kierunki dalszych badań .............................................................................................................. 35
Projekt badawczy koordynowali:
Małgorzata Szcześniak
Menedżer ds. Badań
adaptus.pl
malgorzata.szczesniak@idea-mc.pl
Paweł Bochniarz
Menedżer Projektu
adaptus.pl
pawel.bochniarz@idea-mc.pl
Sonia Fiorelli
Menedżer ds. Szkoleń i Projektów Ponadnarodowych
Value Training & Solutions srl
Laura Nissinen
Asystent ds. Szkoleń
Federation of Finnish Enterprises in Tampere Region
laura.nissinen@pirkanmaanyrittajat.fi
Arja Ylitalo
Asystent ds. Badań
Federation of Finnish Enterprises in Tampere Region
arja.ylitalo@vaske.fi
Lara Christianson
Wissens-und Kooperationsnetzwerk Ostmecklenburg-Vorpommern e.V. Koordynator Projektów Ponadnarodowych
christianson@wisnetev.de
Raport jest dostępny w wersji elektronicznej pod adresem http://kina.adaptus.pl
1.1. Opis sytuacji badawczej
2. Metodologia badania
2.2. Projekt KinA
Partnerzy biorący udział w projekcie i informacje o czterech badanych regionach ... 8
2.4. Narzędzia badawcze
2.5. Charakterystyka próby
4. Zasady
5. Praktyki zarządzania wiedzą
6. Innowacyjność w MŚP
7. Czy innowacyjność łączy się z lepszą praktyką zarządzania?
Jaka jest zależność pomiędzy innowacyjnością a zasadami ładu korporacyjnego? .... 31
7.2. Jaka jest zależność pomiędzy innowacyjnością a zarządzaniem wiedzą?
8. Kierunki dalszych badań
612869073.012.png 612869073.013.png
1. Streszczenie
1.1. Opis sytuacji badawczej
Zasadniczym celem badania było określenie podobieństw oraz różnic występujących w grupie 240
małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) z Finlandii, Niemiec, Włoch oraz Polski w obszarach ładu
korporacyjnego ( corporate governance) oraz praktyk zarządzania wiedzą. Sprawdzono również, czy
występuje istotny związek pomiędzy innowacyjnością, a zdolnościami przystosowawczymi badanych
MŚP.
W ostatnich latach w Europie poświęcono wiele uwagi innowacyjności rodzimych firm, a działania
mające na celu polepszenie zdolności przystosowawczych małych i średnich przedsiębiorstw były
hojnie finansowane ze środków publicznych. Przyczyną tych działań jest fakt, że główne gospodarki
europejskie pozostają w tyle za gospodarką USA w sferze innowacyności, działalności badawczo –
rozwojowej (B+R) oraz zarządzania własnością intelektualną 1 . Zaniepokojenie takim stanem rzeczy
oraz pragnienie jego zmiany zostały wyrażone w Strategii Lizbońskiej, Planie Działania 2 w ramach
Inicjatywy i2010, a następnie znalazły odzwierciedlenie w priorytetach finansowych UE (programy
Leonardo, Equal oraz 6. i 7. Program Ramowy). Wdrożono również programy na szczeblu narodowym
w celu polepszenia zdolności adaptacyjnych europejskich firm. Krótkookresowe efekty niektórych
programów są pozytywne, szczególnie tych opartych na prostym mechanizmie – zapewnieniu MŚP
zachęt (nierzadko finansowych) do wprowadzania innowacji.
Ale choć bodźce finansowe (kredyty, współfinansowanie przedsięwzięć, granty) mogą stanowić
dla MŚP istotną zachętę do wdrażania nowych technologii czy reorganizacji procesów biznesowych,
istnieje też zagrożenie, że po zaprzestaniu bezpośrednich zachęt finansowych firmy odstąpią od
innowacyjnego działania. Dlatego efekty programów opartych na stosowaniu bodźców nastawionych
na bezpośrednie wspomaganie innowacyjności mogą okazać się krótkotrwałe.
Inne podejście do zagadnienia zakłada idenytfikację czynników leżących u podstaw innowacyjności
w biznesie i próbę wzmacniania tych czynników. Zamiast poszukiwać rozwiązań krótkookresowych,
lepiej tak wpływać na długoterminowe zachowania MŚP, aby stworzyć warunki bardziej sprzyjające
innowacyjnym rozwiązaniom. Takie podejście wydaje się logiczne i realistyczne, nieuchronnie jednak
pojawia się pytanie o to, które aspekty zarządzania należy wzmacniać dla łatwiejszego powstawania
i wdrażania udanych innowacji.
Wprowadzanie innowacji to decyzje biznesowe, ryzykowne z samej swej natury, ponieważ
wymagają odgadnięcia, w jaki sposób dokonywane zmiany wpłyną na kluczowe parametry biznesowe
- koszty, wielkość sprzedaży, czy rentowność. Pionierzy innowacyjności nie dysponują ani gotowymi
wzorcami postępowania, ani też wiedzą, umożliwiającą im skuteczne przewidywanie rozwoju sytuacji
w przyszłości. Dlatego często kierują się intuicją, indywidualną lub zbiorową, starając się jak najlepiej
wykorzystać dostępną im wiedzę.
3
612869073.014.png
1.2. Zakres badań
Pierwszym z obszarów wytypowanych do zbadania w oparciu o przedstawiony w rozdziale
1.1. tok rozumowania stały się praktyki zarządzania wiedzą. Badano jak MŚP gromadzą, dzielą się,
dokumentują i przechowują wiedzę – przecież innowacyjność to nic innego jak zastosowanie wiedzy
w działaniu.
Kolejny obszar poddany analizie to zasady ładu korporacyjnego (tzw. corporate governance) . Jako
że przedmiotem badania nie były wielkie spółki giełdowe czy ponadnarodowe konglomeraty, a małe
i średnie przedsiębiorstwa, skoncentrowano się na najbardziej podstawowych pytaniach. Badano jak
firmy oceniają swoje środowisko zewnętrzne, z jakimi stykają się zagrożeniami, jak planują swój rozwój
i gdzie upatrują czynników decydujących o sukcesie.
Trzecia grupa pytań dotyczyła innowacyjności. Skoncentrowano się na innowacjach technologicznych,
a w szczególności na wykorzystaniu technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT). Następnie
zajęto się ustaleniem, czy firmy, które okazały się skuteczniejsze w zarządzaniu wiedzą i bardziej
zaawansowane w sferze corporate governance , były również bardziej innowacyjne.
1.3. Wnioski
Stwierdzono występowanie dodatniej współzależności pomiędzy stosowaniem praktyk zarządzania
wiedzą, a szybkością wdrażania innowacyjnych rozwiązań. Innymi słowy, przedsiębiorstwa postrze-
gające wiedzę jako czynnik istotny dla konkurencyjności oraz poświęcające zarządzaniu wiedzą więcej
uwagi i zasobów są również bardziej otwarte na innowacje. Siła tej współzależności jest umiarkowa-
na (wartość współczynnika korelacji Pearsona r = 0,433) i utrzymuje się na tym samym poziomie bez
względu na wielkość firmy, kraj jej pochodzenia czy wielkość rynku, na którym firma działa. Wystę-
powanie zależności można tłumaczyć na kilka sposobów. Przedsiębiorstwa, które wcześniej wdrożyły
innowacje w zakresie technologii informatycznej, miały więcej czasu na poznanie tego, jaki niosą one
ze sobą potencjał. Dla przykładu, Internet może początkowo wydawać się mało ważny jako źródło
informacji przydatnych w prowadzeniu biznesu. Jednak dla doświadczonego użytkownika Internet
może stać się ogromnie istotnym źródłem wiedzy na temat klientów, konkurentów czy trendów rynko-
wych. Firmy bardziej świadome znaczenia wiedzy zaczynały szybciej korzystać z rozwiązań IT w celu
uzyskania przewagi konkurencyjnej.
Ustalono również związek poziomu wykorzystywania ICT z inną zmianą organizacyjną. Wykryto
umiarkowaną współzależność (r = 0,426) pomiędzy tempem reorganizacji kluczowych procesów biz-
nesowych przez firmy a zakresem zmian wprowadzanych ostatnio w wewnętrznych procesach tych
firm.
Po uwzględnieniu konkretnego kontekstu pytań użytych w badaniu staje się jasne, że innowacje
w obszarze ICT często poprzedzają zmiany procesów biznesowych, a może nawet je wywołują.
Na przykład korzystanie z systemu zarządzania relacjami z klientem (CRM) może przyczynić się do
lepszego zrozumienia zachowań klientów i doprowadzić do zmiany strategii sprzedaży, czy szerzej
- strategii marketingowych firmy.
4
612869073.015.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin