Jerzy Robert Nowak - Czarna legenda dziejów Polski.pdf - Jerzy Robert Nowak - bobwis

Prof. dr hab. Jerzy Robert Nowak

Czarna legenda dziejw Polski

Jan Paweþ II apelowaþ w listopadzie 1994 roku w kierowanych do mþodzieŇy sþowach:

. W Polsce powojennej kolejne

pokolenia mþodzieŇy miaþy to nieszczħĻcie, Ňe wciĢŇ natykaþy siħ na uporczywe zabijanie pamiħci

przez komunistycznych rzĢdcw, w interesie sowieckiego zwierzchnictwa. PoczĢwszy od doby

stalinowskiej, gdy jak wspominaþ pŅniej sþynny polski historyk profesor Tadeusz Manteuffel:

. Zabijanie narodowej pamiħci kontynuowano dalej,

choę nie w tak wielkich rozmiarach, takŇe i w nastħpnych dziesiħcioleciach PRL-u. DoĻę przypomnieę

caþe wielkie kampanie atakw na powstania narodowe i "polskĢ bohaterszczyznħ" na przeþomie lat 50.

i 60. czy ataki na "dzieje gþupoty" Polakw w dobie jaruzelszczyzny, wczesne wybielania Targowicy i

w. ksiħcia Konstantego.

Nic dziwnego, Ňe tak wiele osb oczekiwaþo po czerwcu 1989 roku, jako jednego z najbardziej

widomych objaww przemian, wþaĻnie powiedzenia caþej prawdy o historii Polski, skoıczenia z jej

przyczernianiem. Srodze siħ rozczarowali w swych nadziejach. W czasie, gdy jakŇe czħsto najbardziej

wzruszajĢce programy patriotyczne wħdrujĢ w telewizji na "zsyþkħ po pþnocy". Gdy moŇna tþumaczyę

pominiħcie w TVP oglnopolskich uroczystoĻci w dniu 28 marca 1993 r. ku czci 50-lecia akcji pod

Arsenaþem, zorganizowanej przez harcerzy z Szarych Szeregw Armii Krajowej, tak jak zrobiþa Nina

Terentiew: . Gdy tak, jak ostatnio, telewizja

publiczna nie zdobyþa siħ nawet na oczekiwanĢ przez miliony Polakw bezpoĻredniĢ transmisjħ z

uroczystoĻci w Katyniu. Gdy w najbardziej wpþywowych polskojħzycznych przekaziorach dominuje

obraz Polski, tak kreowany, jakby go tworzyli najbardziej nieŇyczliwi nam cudzoziemcy. I gdy, niestety,

prawie nie sþychaę gþosw protestu przeciwko temu ze strony wybitnych profesjonalnych historykw.

Inna sprawa, Ňe polska nauka historyczna poniosþa w ostatnich kilkunastu latach ogromne straty,

straty nie do powetowania. Odeszli w zmrok tak wybitni znawcy naszych dziejw, jak: Kieniewicz,

Gieysztor, Czapliıski, Skowronek, ýojek, ýepkowski. Za to tym bardziej nasiliþo siħ w mediach

bezkarne hulanie publicystycznych "odbrĢzowiaczy" historii, zajħtych oczernianiem dziejw, bo to

najwyraŅniej jest popierane, odpowiednio forytowane i nagradzane. Niewiele osb zdaje sobie

sprawħ, jak bardzo usilnie kreuje siħ na naszych oczach odpowiednio ponurĢ, czarnĢ legendħ dziejw

Polski. Tym szkicem chciaþbym obudzię i zaalarmowaę tych wszystkich, ktrzy jeszcze nie dostrzegajĢ

rozmiarw sĢczonych w mediach dziaþaı dla ukazania bezsensu i beznadziejnoĻci polskich dziejw,

dziaþaı dĢŇĢcych do zakompleksienia Polakw. Niech do koıca stracĢ wiarħ w siebie, i wierzĢ tylko w

mĢdrych zagranicznych "cywilizatorw"!

Nieuk-laureat z "Rzeczpospolitej"

Szczeglnie obrzydliwym wyrazem "mody" na oszczercze przyczernianie obrazu dziejw Polski jest

wydana w 2000 roku przez Presspublicħ ksiĢŇka filozofa Janusza A. Majcherka, zawierajĢca w czħĻci

poĻwiħconej historii gþwnie artykuþy publikowane w ostatnich latach na þamach "Rzeczpospolitej".

Peþnym antypolskiego jadu jest juŇ otwierajĢcy tom Majcherka artykuþ , za ktry

autor dostaþ tytuþ "najlepszego publicysty 1999" od redakcji miesiħcznika "Press". Nagrodzono zbir

antypolskich brecht, wspieranych przez caþkowitĢ ignorancjħ domorosþego historyka na temat

prawdziwych faktw z historii Polski i Europy.

Majcherek z werwĢ anonsuje, Ňe chce zwalczyę powielane w oficjalnej - szkolno-podrħcznikowej

historiografii "liczne schematy i stereotypy" uksztaþtowane jeszcze w dobie rozbiorowej "ku

pokrzepieniu serc" oraz w okresie komunistycznej propagandy - dla stworzenia zastħpczej

legitymizacji wczesnej wþadzy i uzasadnienia jej podporzĢdkowania interesom Kremla. To, co gþosi

Majcherek, to absolutne pomieszanie z poplĢtaniem. Jak moŇna w ogle stawiaę znak rwnoĻci

miħdzy tym, co pisano w dobie rozbiorw "dla pokrzepienia serc" a tym, co pisano o historii w dobie

PRL dla uzasadnienia jej podporzĢdkowania interesom Kremla? PrzecieŇ w czasach PRL-u oficjalnie

wspierano nie argumenty historyczne dla "pokrzepienia serc", a dla ich upodlenia, pokazania, Ňe

Polacy niepotrzebnie zderzali siħ z "jedynie sþusznymi" celami swego rosyjskiego sĢsiada, a ich

antyrosyjskie powstania byþy tylko "dziejami polskiej gþupoty". Caþa zaĻ Druga Rzeczypospolita -

wedþug oficjalnych tez PRL-owskiej historiografii - byþa jednym wielkim pasmem gþupot i zdrad.

Podobnie jak dziaþania zwiĢzanego z Londynem Polskiego Paıstwa Podziemnego. Co takie

komunistyczne wywody miaþy wsplnego z XIX-wiecznym "pokrzepianiem serc", to juŇ jest przedziwny

sekret dywagacji pana Majcherka.

PrbujĢc maksymalnie przyczernię obraz Rzeczypospolitej Obojga Narodw, Janusz Majcherek stara

siħ przedstawię wczesnĢ Polskħ jako kraj krzywdy i dyskryminacji innych narodw. Pisze o

utrudnianiu przez Polakw identyfikacji z interesami paıstwa

. I dodaje:

. Publicysta-nieuk jak widaę nie

wie nic o tym, Ňe w rzeczywistoĻci gros magnaterii i szlachty na wschodzie i na poþudniu

dyskryminujĢcej chþopw i mieszczan na wschodzie i na poþudniu Polski stanowili panowie ruskiego

pochodzenia, typu WiĻniowieckich, a nie szlacheccy przybysze z Polski. Jak widaę za wiele naczytaþ

siħ rŇnych stalinowskich uoglnieı o "polskich panach". Niedouczonemu w wiedzy historycznej

Majcherkowi warto zacytowaę opiniħ historyka, skĢdinĢd bardzo fetowanego w krħgach naszych

"Europejczykw" - profesora Janusza Tazbira. W publikowanym na þamach "Gazety Wyborczej"

artykule prof. Tazbir oĻmieszaþ powielany przez historykw rosyjskich i sowieckich mit o tym, jakoby w

dawnej Polsce dokonywaþo siħ "wynaradawiania Rusinw" w warunkach brutalnego przymusu.

Zdaniem prof. Tazbira:

(J. Tazbir: , "Gazeta Wyborcza" 17-18

sierpnia 1996 r.). W zwiĢzku z twierdzeniami Majcherka o rzekomym "dyskryminowaniu" obcych

etnicznie mieszczan przez "szlachecko-polski nard", przypomnijmy oparte na znajomoĻci faktw

historycznych oceny prof. Janusza Tazbira:

(J. Tazbir:

, Warszawa 1980, s. 153).

I ten wþaĻnie fakt sprawiaþ rzeczy tak szokujĢce dla niektrych zagranicznych obserwatorw sceny

polskiej pod koniec XVIII w. jak to, Ňe zþoŇona gþwnie z ludnoĻci niemieckiej i protestantw ludnoĻę

Gdaıska w przewaŇajĢcej czħĻci upieraþa siħ przy pozostaniu przy katolickiej Rzeczypospolitej,

broniĢc siħ przed wpadniħciem pod rzĢdy Prus. Skrajnie przyczerniajĢcy obraz dawnej Polski J.A.

Majcherek ani sþowem nie wspomina o wyjĢtkowym znaczeniu trwajĢcej przez stulecia

Rzeczypospolitej Obojga Narodw, jako dobrowolnej unii dwch narodw, ktre sfederowaþy siħ na

absolutnie rwnych prawach. W tamtych wiekach znano zaĻ na ogþ federowanie "tylko na drodze

masowych egzekucji i zniszczenia". Tak na przykþad "federowaþa siħ" Anglia z IrlandiĢ, SzkocjĢ czy

WaliĢ. WyjĢtkowe znaczenie polskiej unii z LitwĢ na tle tego, co siħ dziaþo w wczesnym Ļwiecie

eksponowali liczni zagraniczni badacze naszych dziejw. Na przykþad Ļwietny historyk amerykaıski

Robert Howard Lord (1885-1954) pisaþ o Rzeczypospolitej Obojga Narodw, Ňe byþa to pierwsza przed

zjawieniem siħ Stanw Zjednoczonych, na szerokĢ skalħ podjħta prba republiki federacyjnej.

Przypomnijmy rwnieŇ, jak sþynny angielski pisarz polskiego pochodzenia Joseph Conrad wysþawiaþ w

1916 roku w tekĻcie uniħ polsko-litewskĢ jako

Faþsze o polskiej "nietolerancji"

Ulubionym motywem nieuka-laureata, powracajĢcym wciĢŇ jak jedna z nici przewodnich jego

artykuþw, jest podwaŇanie znaczenia tolerancji w Polsce (por. J.A. Majcherek

, Warszawa 2000, s. 12-13, 23, 41, 72, 209). Majcherek gþosi, Ňe:

, Ňe

. Kiedy indziej twierdzi, Ňe w Polsce doĻę

szybko nastĢpiþ kres tolerancji, bo juŇ w 1596 r. KoĻciþ katolicki odmwiþ rwnouprawnienia (m.in.

wejĻcia do Senatu) biskupom unickim, a w 1658 r. nastĢpiþo wygnanie Braci Polskich i Czeskich, w

1673 r. - pozbawienie niekatolikw dostħpu do nobilitacji i indygenatu, w 1718 r. usuniħcie ostatniego

posþa kalwiıskiego z Senatu). Za to na zachodzie nagle zaczĢþ siħ, wedþug Majcherka, rozkwit

tolerancji:

( Johna Locke'a z 1689 r.)

. Czy J.A. Majcherek publicysta-nieuk z

"Rzeczpospolitej" cokolwiek sþyszaþ o tym, co dziaþo siħ we Francji pod koniec XVII i na poczĢtku XVIII

wieku, a wiħc wtedy, gdy wedþug niego nastĢpiþ szybki wzrost tolerancji na Zachodzie? Czy sþyszaþ o

odwoþaniu przez krla Ludwika XIV w 1685 r. edyktu nantejskiego i postanowieniach

wprowadzajĢcych zakaz naboŇeıstw kalwiıskich i wygnanie pastorw, nie mwiĢc o surowych karach

wobec wszystkich, ktrzy chcieliby uchodzię przed tymi represjami za granice paıstwa (Francjħ

opuĻciþo aŇ 100 tys. protestantw pomimo tych zakazw)? Czy sþyszaþ o trwajĢcych caþe lata

okrutnych dragonadach? A moŇe coĻ sþyszaþ o tym, Ňe okrutne kary wobec hugenotw spowodowaþy

wybuch tzw. powstania kamisardw w latach 1702-1705? Przypomnijmy, Ňe w "tolerancyjnej" Francji

protestanci odzyskali prawa cywilne dopiero w 1787 roku. I przypomnijmy takŇe, jak w tej

"tolerancyjnej" Francji podczas rewolucji w latach 1792-1793 doszþo do wybuchu prawdziwego amoku

antyreligijnego (topienia setek ksiħŇy w Loarze, gilotynowanie karmelitanek, rzezi dziesiĢtkw tysiħcy

katolickich chþopw w Wandei).

Czy nasz nieuk z takĢ swadĢ powoþujĢcy siħ angielskiego filozofa Johna Locke'a z

1689 roku coĻ wie o tym, Ňe w tejŇe "tolerancyjnej" Anglii dokþadnie 30 lat pŅniej - w 1719 - roku

wydano straszne prawa karne przeciwko katolikom irlandzkim, zabraniajĢce im w ogle nabywania

ziemi w drodze kupna czy daru, czy nawet dzierŇawienia jej na dþuŇej niŇ 31 lat? Inne postanowienie

zamykaþo katolikom drogħ nawet do najdrobniejszych urzħdw i funkcji publicznych i bardzo wielu

zawodw (np. nauczyciela, drukarza, ksiħgarza). Dodajmy, Ňe za pobyt biskupw czy zakonnikw w

Irlandii groziþa kara Ļmierci (por. S. Grzybowski , Warszawa 1977, s. 242). Czy nieuk-

publicysta coĻ sþyszaþ o wielkich, krwawych rozruchach antykatolickich w Londynie w 1780 roku,

znanych pod nazwĢ buntu Gordona? Czy sþyszaþ o bezwzglħdnych przeĻladowaniach katolikw w

Irlandii w XIX wieku? Czy coĻ wie o tym, Ňe gþwnĢ przyczynĢ wybuchu najwiħkszego wħgierskiego

powstania narodowego pod wodzĢ ksiħcia Franciszka II Rakoczego w 1703 roku byþ okrutny sposb,

w jaki "tolerancyjna" Austria pod rzĢdami fanatycznego rzecznika kontrreformacji - despotycznego

cesarza Leopolda I - przeĻladowaþa wħgierskich protestantw? Czy nieuk z "Rzeczpospolitej" coĻ wie

o okrutnych przeĻladowaniach ludzi z innych niŇ prawosþawne wyznaı w Rosji carw w XVIII i XIX w.,

poczĢwszy od mordu bazylianw w Poþocku w 1705 roku za cara Piotra I, o tym, Ňe tysiĢce rosyjskich

starowiercw uciekaþo przed represjami do Polski? O tym, co przypomniaþ w 1890 r. rosyjski historyk

Wasilij A. Bilbasow, Ňe w XVIII wieku

Gdyby nieuk-publicysta trochħ wiħcej czytaþ, to dowiedziaþby siħ, choęby z

Wþadysþawa Konopczyıskiego (Warszawa 1986, t. II, s. 183), Ňe

zzz

. Dowiedziaþby siħ rwnieŇ, Ňe w Polsce w latach 1768 i 1773 zniesiono wszystkie poprzednie

ograniczenia wobec rŇnowiercw, poza utrzymaniem jedynie zamkniħcia przed nimi drogi do

stanowisk ministerialnych, krzeseþ senatorskich i wyŇszych urzħdw paıstwowych.

Dodajmy to, o czym najwyraŅniej nie wie niedouczek z "Rzeczpospolitej" - w ostatnim ęwieręwieczu

istnienia Rzeczypospolitej szlacheckiej nie odnotowano Ňadnego Ļladu zatargw miħdzy katolikami a

przedstawicielami innych wyznaı. Symbolem panujĢcej wwczas tolerancji religijnej byþ wzniesiony w

Warszawie w latach 1777-1781 okazaþy budynek zboru luteraıskiego, zbudowany przez sþynnego

architekta Szymona Bogumiþa Zuga. Wielki Sejm czteroletni uchwaliþ 3 maja 1791 r. peþnĢ swobodħ

kultu dla wszystkich wyznaı, nie wyþĢczajĢc nawet kwakrw, menonitw czy anabaptystw. Wszyscy

przedstawiciele innych wyznaı, podobnie jak katolicy, peþniħ praw obywatelskich, a w tym prawo

posþowania na sejmy i sejmiki, udziaþu w trybunaþach sĢdowych . (Jedynie stanowiska ministrw

zastrzeŇono dla katolikw.) Bardzo wielkĢ rolħ w upowszechnieniu idei tolerancji religijnej w Polsce

odgrywaþy szkoþy pod nadzorem powoþanej w 1773 r. Komisji Edukacji Narodowej, pierwszego w

Europie ministerstwa oĻwiaty. Uczyþy one szacunku dla innych wyznaı, wskazujĢc na korzyĻci dla

narodu, wynikajĢce z tolerancji religijnej. Przypomnijmy, Ňe w takiej np. Anglii ograniczenia prawne

wobec katolikw istniaþy jeszcze do 1829 roku, a w Szwecji nawet jeszcze 20 lat dþuŇej. Dodaę moŇna

przy tym, Ňe np. w Szwajcarii uprzedzenia na tle religijnym jeszcze w 1847 roku doprowadziþy do

wojny domowej miħdzy kantonami katolickimi a protestanckimi. W Hiszpanii w XIX wieku dochodziþo

do przerŇnych wybuchw fanatyzmu religijnego i antyreligijnego (np. palenia koĻcioþw), a jeszcze w

1936 roku fanatyzm antyreligijnej polityki republikanw byþ jednĢ z gþwnych przyczyn wybuchu

krwawej wojny domowej. Nie trzeba dodawaę, co siħ dzieje jeszcze dziĻ pod koniec XX wieku w

pþnocnej Irlandii miħdzy katolikami a protestantami.

Przypomniaþem tak szeroko fakty o polskiej tolerancji, poniewaŇ w ostatnich latach coraz czħĻciej

spotykamy siħ z oszczerczymi prbami jej podwaŇania. Na þamach ulubionego organu J.A. Majcherka

"Rzeczpospolitej" wystĢpiþ w tym stylu m.in. byþy autor tamtejszych przeglĢdw prasy pt

- Szot. W przeglĢdzie prasy z 29-30 lipca 1995 r. Szot, powoþujĢc siħ na "odbrĢzowiajĢce"

Polakw stwierdzenia "Gazety Pomorskiej" gþosiþ, Ňe przekonanie Polakw o tym, jakoby byli

niezwykle tolerancyjni, nie znajduje, poza chlubnymi wyjĢtkami, potwierdzenia w historii. Z

potħpieniem przypominania o polskiej tolerancji wystĢpiþ jeden z byþych luminarzy stanu wojennego,

Wacþaw Sadkowski, z nadania wþadz PRL byþy komisaryczny zarzĢdca Pen Clubu w dobie

jaruzelszczyzny (por. uwagi na temat jego wczesnych "wyczynw" w "Kulturze NiezaleŇnej" z 1986

r., nr 22-23 i z 1987 r., nr 32). WystħpujĢc na promocji albumu M. Niezabitowskiej i T.

Tomaszewskiego o wspþczesnych polskich ņydach, Sadkowski pochwaliþ autorw za to,

z (podkreĻlenie - J.R.N (Ňydowskim - J.R.N.)

(por. A. Wrblewska

, "ņycie Warszawy" z 12 paŅdziernika 1993 r.). Mamy

wiħc nie pozwalaę sobie na przypominanie polskiej tolerancji, a zamiast tego cierpliwie znosię

publicystyczne wybryki rŇnych nieukw w stylu Majcherka, oskarŇajĢcych wþaĻnie Polakw o

nietolerancjħ. I bezmyĻlnie godzię siħ z przedrukami rŇnych antypolskich gþupot na ten temat (

przykþad

popularnego amerykaıskiego pisarza Hermana Wouka, gdzie moŇna przeczytaę taki oto szokujĢcy

komentarz, wþoŇony w usta Ňydowskiej postaci ksiĢŇki - doktora Jastrowa:

(H. Wouk , Warszawa 1993, t. I, , s. 38). Polskie wydawnictwo nie

zdobyþo siħ nawet na opatrzenie krytycznym odnoĻnikiem tego tak ewidentnego, potwornego,

antypolskiego faþszu.

To nie Polacy wymyĻlili "zmistyfikowanĢ" legendħ o polskiej tolerancji. Prawdħ, a nie legendħ, o

ogromnym znaczeniu polskiej tolerancji przyznawaþ nawet zatwardziaþy wrg Polski, pruski

feldmarszaþek Helmut von Moltke, piszĢc, Ňe:

i to, Ňe

. Wrg Polski von Moltke przyznawaþ wiħc to, czemu usiþuje dziĻ

zaprzeczyę polskojħzyczny filozof-nieuk J.A. Majcherek. To w z

XVIII wieku, redagowanej przez skĢdinĢd niezbyt lubiĢcego Polskħ Denisa Diderota sþawiono polskĢ

tolerancjĢ, przypominajĢc, Ňe nard polski

. MoŇna by przytoczyę

Ļwiadectwa caþego legionu cudzoziemcw, wysþawiajĢcych niezwykþe na tle caþej wczesnej Europy

rozmiary polskiej tolerancji religijnej (m.in. J. Bodina, T. Morysona, markiza d'Oria, J.S. Komenskyego,

C.C. de Rulhiere, lorda H. Broughama, L.A. Carracioliego, ktry pisaþ, Ňe

Majcherek stara siħ rwnieŇ maksymalnie podwaŇyę pochwaþy pod adresem parlamentaryzmu dawnej

Polski, akcentujĢc, Ňe

. Nieukowi-publicyĻcie z

"Rzeczpospolitej" radziþbym przeczytaę to, co napisaþ o dokonaniach dawnej Rzeczypospolitej, choęby

w zakresie tradycji praw czþowieka, Jerzy Surdykowski, skĢdinĢd znany jako panegiryczny chwalca

Zachodu, jak najodleglejszy od polskich opcji narodowych. OtŇ - wedþug Surdykowskiego:

(J. Surdykowski

, "Rzeczpospolita" 5-6 lipca 1997 r.).

Nieukowi-lauretowi radziþbym rwnieŇ zajrzeę do prac cytowanego juŇ znakomitego, zagranicznego

znawcy dziejw Polski, sþynnego, amerykaıskiego historyka Roberta Howarda Lorda. W ksiĢŇce

(Lww 1921) R.H. Lord pisaþ:

. Niedouczkowi z "Rzeczpospolitej" radziþbym zajrzeę rwnieŇ do obiektywnej

oceny historii dawnej Polski danej przez wybitnego niemieckiego historyka Harolda Laeuena w

ksiĢŇce (wydanej w Stuttgarcie w 1955 r. - zyskaþa ona sobie trzy wydania w

Niemczech), Laeuen pisaþ w swej historii Polski z prawdziwym entuzjazmem o dawnej

Rzeczypospolitej Obojga Narodw jako wspaniaþym paıstwie ogromnych wolnoĻci politycznych i

religijnych, ktre przeciwstawiaþ prymitywnemu pruskiemu drylowi i carskiemu barbarzyıstwu.

PionierskĢ rolħ Polski w dziedzinie parlamentaryzmu najlepiej ilustrowaþ fakt, Ňe w XVI wieku aŇ 10

procent caþego spoþeczeıstwa wpþywaþo na wybr posþw do parlamentu, podczas gdy w Anglii

jeszcze w 1832 roku tylko 4,9 procent ludnoĻci miaþo prawo wyborcze. Jeszcze w 1505 roku w Polsce

przyjħto uchwalonĢ na Sejmie ustawħ gwarantujĢcĢ, Ňe wþadcy nie bħdĢ mogli wprowadzaę

Ňadnych nowych zarzĢdzeı bez wsplnego zezwolenia senatorw i posþw do Sejmu. Ustawa

zapobiegþa wszelkim moŇliwoĻciom absolutnych dziaþaı ze strony krlw, nie mwiĢc juŇ o

groŅbie tyranii, tak czħstej wwczas w innych krajach Europy. W Polsce juŇ w 1505 roku, a wiħc na

sto kilkadziesiĢt lat przed gþoĻnym angielskim Habeas Corupus zapewniono bezpieczeıstwo

obywatelom w sprawie groŅby naruszenia ich praw i nietykalnoĻci osobistej przez arbitralne dziaþania

krla i jego urzħdnikw.

Nihilista "buszujĢcy w historii"

Podobnym do Majcherka, maniakalnym wrħcz, "przyczerniaczem" i "odbrĢzowiaczem" historii Polski

jest staþy felietonista "Polityki" Ludwik Stomma. W felietonach, wydanych w 1993 r. w formie

ksiĢŇkowej pt. Stomma wybraþ bardzo prostĢ metodħ "odbrĢzowiania"

dziejw Polski. Polegaþa ona na apoteozowaniu najwiħkszych niedoþħgw i gþupcw lub szkodnikw z

historii Polski typu Wþadysþawa Hermana, Michaþa Korybuta WiĻniowieckiego czy Augusta II Sasa i

rwnoczesnego starannego mieszania z bþotem najwiħkszych wþadcw polskich, jak: Bolesþawa

Chrobrego, Krzywoustego, ýokietka, Kazimierza Jagieloıczyka czy Batorego. Jak to trafnie

podsumowaþ Bronisþaw Wildstein W "Rzeczpospolitej" z 6-7 listopada 1993 r.:

I dokonuje tego, absolutnie nie liczĢc siħ z udokumentowanymi faktami

historycznymi, dowolnie je faþszujĢc i przeinaczajĢc. Wildstein uznaþ takĢ metodħ pisania za jaskrawy

przejaw "nihilizmu historycznego, buszowania w historii", byle tylko dowieĻę z gry wymyĻlonych tez.

Takich na przykþad, jak w opowieĻci o Wþadysþawie Hermanie ("Polityka", nr 42 z 1993 r.) dowodzĢcej,

Ňe trucicielscy wþoscy Borgowie rŇnili siħ od polskich Piastw tylko brakiem hipokryzji.

Przy tym wszystkim Stomma ciĢgle starannie zabiega o utrwalenie swego ulubionego schematu: Ņli

Polacy i dobrzy cudzoziemcy, biedni przeĻladowani ņydzi i dobrzy Niemcy. ńli Polacy, powszechnie

uwaŇani za symbol patriotyzmu i "dobrzy" ci, ktrzy powszechnie uwaŇani byli za zdrajcw interesw

polskich. Na przykþad "zþy arcybiskup gnieŅnieıski" ĺwinka i "dobry" zniemczony biskup-buntownik

przeciw ýokietkowi - Muskata. "Zþy" - "pþpanek kujawski" - ýokietek, ktry niepotrzebne przeciwstawia

siħ "wielkim" wizjom Wacþawa II. "Pþatny propagandysta" (Gal Anonim) i przedstawiony przez Stommħ

(s. 124) jako najwiħkszy karierowicz i dorobkiewicz w caþej historii Polski Jan Zamoyski. Maksymalnie

wybielony August II Sas, tak konsekwentnie knujĢcy na szkodħ Polski, wyrasta u Stommy do roli

"przegranego tytana" jako utalentowany, "najbardziej wyksztaþcony i najsubtelniej inteligentny, chcĢcy

dobrze". I "przeszkadzajĢcy" mu w jego tak dobrych chħciach polski nard -

(L.

Stomma: , Warszawa 1993, s. 156).

Jerzy Robert Nowak - Czarna legenda dziejów Polski.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: