Szkółkarstwo - NAWOŻENIE W SZKÓŁKACH DRZEW OWOCOWYCH.pdf - Szkółkarstwo-magazyn - wywrotowy

15.12.2011

Szkółkarstwo - NAWOENIE W SZKÓŁKACH DRZEW OWOCOWYCH

Szukaj:

w roku: wsstkie w kategorii:

wsstkie

sukaj

SADONICTO

NAWOENIE W SZKÓŁKACH DRZEW OWOCOWYCH

dr Paweł Wójcik

Dla uzyskania dobrych jakościowo drzewek, z kilkoma pędami bocznymi, wane jest

prawidłowe przeprowadzenie wszystkich zabiegów agrotechnicznych w szkółkach. Jednym z

tych zabiegów jest nawoenie.

Numer: 05/2003

Nawozy naturalne

Nawoenie organiczne naley rozpocząć jeszcze przed załoeniem szkółki. Dostarcza ono składników

mineralnych oraz polepsza właściwości fizyko-chemiczne i biologiczne gleby. Nawoenie takie jest szczególnie

polecane na glebach lekkich o małej zawartości materii organicznej (<1,5%). Dobry jest przefermentowany

obornik, który najpóźniej 6 tygodni przed sadzeniem podkładek powinien zostać rozrzucony w dawce 40–50

t/ha i natychmiast przyorany. Pozostawienie go na powierzchni gleby przez 2 lub 3 dni powoduje due (40–

50%) straty — utlenianie się — azotu. Działanie obornika trwa od 2 do 3 lat (w zaleności od rodzaju gleby),

a więc ma wpływ na cały okres produkcji drzewek.

Z nawozów z tej grupy mona polecić take kompost, który powinien być podany w takiej samej dawce, jak

obornik. Przy braku obornika lub kompostu glebę mona wzbogacić w materię organiczną uprawiając

przedplony (nawozy zielone). Dobrym przedplonem jest gorczyca (w ciągu roku naley wysiać ją 3-krotnie

i przyorywać na początku kwitnienia), a take rzepak lub mieszanki roślin bobowatych (dawniej

motylkowate). Działanie przedplonów trwa przez pierwszy rok prowadzenia szkółki.

Fosfor i potas

Nawozy fosforowe i potasowe naley rozsiewać tylko przed załoeniem szkółki. Optymalna zawartość fosforu

w glebie warunkuje m.in. dobry rozwój systemu korzeniowego. Wysokość dawek nawozów fosforowych i

potasowych zaley głównie od zasobności gleby w powysze składniki. Gdy zawartość przyswajalnego fosforu

w glebie jest nisza ni 7 mg P w 100 g, dawki powinny wynosić 15–30 kg P na ha. Tak niskie dawki fosforu

wynikają z występowania u roślin sadowniczych mikoryzy (współycie między grzybami a korzeniami roślin

naczyniowych — czytaj te " Szkókarstwo" 3/03 ), która powoduje, e rośliny korzystają z trudno dostępnych

form fosforu. Gdy na polu przeznaczonym pod szkółkę nie stosowano fosforu przez wiele lat (ponad 6–7 lat),

celowe jest podanie nawozów fosforowych nawet przy duej zawartości tego składnika w glebie. Wynika to z

faktu, e fosfor w glebie ulega tzw. efektowi starzenia, polegającemu na stopniowym przechodzeniu fosforu w

formy niedostępne dla roślin. Obecnie stosowane w stacjach chemiczno-rolniczych metody oznaczania fosforu

nie uwzględniają tego efektu. Dawki fosforu na polach nienawoonych tym składnikiem przez wiele lat

wynoszą 15–20 kg P na ha. Do nawoenia mona uyć superfosfatu pojedynczego lub potrójnego.

Gdy gleby ilaste zawierają mniej ni 20 mg potasu w 100 g (gliniaste poniej 16 mg i lessowe mniej ni 12

mg), wskazane jest podanie tego składnika w dawce 60–120 kg K na ha. Wysze z podanych dawki potasu

zaleca się przy niszych zasobnościach gleb w ten składnik oraz na glebach ilastych, nienawoonych potasem

przez wiele lat. W takich glebach potas wiązany przez cząstki ilaste (cząstki o średnicy mniejszej ni 0,002

mm) stopniowo przechodzi do roztworu glebowego, a następnie jest pobierany przez rośliny lub wypłukiwany

do głębszych warstw gleby. Na takich glebach jedynie bardzo wysokie dawki potasu mogą wpłynąć na

polepszenie odywienia roślin tym składnikiem (fot. 1). Przenawoenie potasem powoduje jednak

ograniczenie pobierania magnezu przez rośliny, nawet przy optymalnej zawartości Mg w glebie. Wynika to z

faktu, e jony potasu są antagonistami w stosunku do jonów magnezu. Do nawoenia potasem mona uyć

siarczanu potasu lub soli potasowej, gdy drzewa owocowe są mało wraliwe na jony chlorkowe.

Fot. 1. Objawy braku potasu na liściu jabłoni

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=336

1/3

15.12.2011

Szkółkarstwo - NAWOENIE W SZKÓŁKACH DRZEW OWOCOWYCH

Odczyn gleby

Zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki odczyn gleby uniemoliwia prawidłowe odywianie roślin, nawet gdy

składniki są w niej w odpowiednich ilościach. Rok przed załoeniem szkółki naley oznaczyć odczyn gleby i,

ewentualnie, zwapnować ją w celu podwyszenia wartości pH. Wysoki odczyn gleby mona obniyć stosując

siarkę lub nawozy fizjologicznie kwaśne (np. siarczan amonu). W naszych warunkach glebowo-klimatycznych

częstszym zjawiskiem jest jednak zbyt niski odczyn gleby. Dla drzew owocowych optymalne pH gleby,

warunkujące dobry ich rozwój, wynosi 5,5–6,0 na glebach piaszczysto-gliniastych oraz 5,8–6,2 na glebach

gliniastych i lessowych. Gdy odczyn gleby jest zbyt niski, naley zastosować wapno węglanowe (na glebach

piaszczysto-gliniastych) lub wapno tlenkowe (na glebach gliniastych i lessach). Wapnować naley pod

przedplon, gdy wzrost odczynu gleby następuje dopiero po roku od tego zabiegu. Dawki nawozów

wapniowych zaleą od odczynu oraz rodzaju gleby i wynoszą 700–2500 kg CaO na ha (tab.). Wysze z

podanych dawek dotyczą gleb cięszych oraz silnie zakwaszonych.

Na glebach o małej zawartości magnezu (mniej ni 13 mg Mg/100 g — na glebach ilastych,

<10 mg Mg — na glebach gliniastych i lessowych oraz <7 mg Mg — na glebach piaszczystych) i jednocześnie

kwaśnych podaje się wapno magnezowe w dawkach takich, jak zalecane w przypadku wapnowania. Gdy

zawartość magnezu w glebie jest zbyt mała (fot. 2), a odczyn gleby odpowiedni, naley zastosować siarczan

magnezu w dawce 30–70 kg Mg na ha. Nawozy wapniowe i magnezowo-wapniowe nie mog być

łczone z nawozami mineralnymi ani naturalnymi.

Fot. 2. Objawy niedoboru magnezu na liściu jabłoni

Azot w dawkach dzielonych

Po prawidłowo przeprowadzonym nawoeniu, przed sadzeniem podkładek, stosowanie nawozów w szkółce

ogranicza się praktycznie do podawania azotu (fot. 3). W pierwszym roku zalecana dawka azotu wynosi 60–

120 kg N na ha. Wyszych z podanych dawek uywa się na glebach piaszczysto-gliniastych o niskiej

zawartości materii organicznej, na których nie uyto nawozów naturalnych przed załoeniem szkółki.

Fot. 3. Objawy chlorozy na liściach jabłoni spowodowane brakiem azotu (pęd po prawej stronie)

Ze względu na fakt, e w pierwszym roku system korzeniowy podkładek jest słabo rozwinięty, dawkę azotu

naley podzielić na 3 równe części. Jeśli podkładki będą sadzone wiosną, pierw-szą dawkę stosuje się mniej

więcej 3 tygodnie po posadzeniu. Gdy podkładki zostały posadzone jesienią, pierwszą dawkę azotu naley

podać wiosną następnego roku, w fazie pękania pąków. Drugą dawką nawozi się, gdy tegoroczne przyrosty

osiągną wysokość 25–30 cm, a następną — od 2 do 3 tygodni później. Nawozy azotowe mona stosować nie

później ni do połowy lipca. Uyte po tym terminie mogą przedłuyć okres wzrostu drzewek, co w

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=336

2/3

15.12.2011

Szkółkarstwo - NAWOENIE W SZKÓŁKACH DRZEW OWOCOWYCH

później ni do połowy lipca. Uyte po tym terminie mogą przedłuyć okres wzrostu drzewek, co w

konsekwencji spowoduje ich przemarznięcie zimą. W drugim oraz, ewentualnie, trzecim roku (produkcji

drzewek dwuletnich z jednoroczną koroną) całkowita dawka azotu powinna być nisza i wynosić od 60 do 80

kg N na ha. W tych latach dzieli się ją na dwie równe części, pierwszą stosuje się w fazie pękania pąków, a

następną — 4–6 tygodni później.

Do nawoenia azotem mona uyć mocznika, saletry amonowej lub saletrzaku. Ostatni z wymienionych

nawozów nie zakwasza gleby, gdy zawiera pewne ilości węglanu wapnia i magnezu, dlatego polecany jest

zwłaszcza na glebach piaszczysto-gliniastych mających małą zdolność buforową w stosunku do odczynu.

MAKSYMALNE JEDNORAZOWE DAWKI NAWOZÓW WAPNIOWYCH LUB WAPNIOWO-MAGNEZOWYCH

* Zawartość części spławialnych w glebie

Nawoenie dolistne

Nawoenie doglebowe jest podstawowym sposobem dostarczania roślinom składników mineralnych. Czasem

jednak nawoenie pozakorzeniowe daje lepsze efekty. W okresie suszy rośliny nie mogą bowiem pobrać

wystarczających ilości składników (zwłaszcza azotu, fosforu i magnezu) przez system korzeniowy. Równie

nadmiar wody w glebie oraz zbyt zwięzła gleba osłabiają wzrost korzeni, a w efekcie ograniczają pobieranie

składników mineralnych. Uszkodzenie systemu korzeniowego przez niską temperaturę lub gryzonie take

powoduje, e aktywność pobierania składników jest ograniczona. W tych warunkach wskazane jest

opryskiwanie roślin nawozami wieloskładnikowymi. Jeśli nawozy te zawierają mało azotu (mniej ni 5%)

naley dodatkowo 2- lub 3-krotnie opryskać rośliny mocznikiem — kadorazowo w dawce 5 kg/ha.

Nawozić pozakorzeniowo naley take, gdy wystąpią objawy niedoboru danego składnika. Symptomy braku

pojedynczych składników w roślinie występują, gdy popełniono błędy w postaci zaniechania nawoenia lub

przenawoenia. O nawoeniu roślin powinny jednak decydować kryteria diagnostyczne, pozwalające określić

celowość nawoenia, dawkę oraz formę nawozu. W szkółkach najczęściej występują objawy niedoboru

magnezu.

W tym przypadku drzewka mona opryskiwać jednowodnym siarczanem magnezu (10 kg/ha) lub te 7-

wodnym siarczanem magnezu (20 kg/ha). W razie niedoboru potasu mona opryskiwać rośliny azotanem

potasu lub siarczanem potasu (10 kg/ha).

powrót

Hasło Ogrodnicze | plantpress.pl | kontakt

NOTA PRAWNA

Materiały umieszczone na portalu www.szkolkarstwo.pl objęte są ochroną wynikającą z ustawy z dnia 4

lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a właścicielem ich autorskich praw

majątkowych jest Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie.

Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie zastrzega w rozumieniu art. 25 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 4

lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, i dalsze rozpowszechnianie aktualnych

artykułów opublikowanych na portalu www.szkolkarstwo.pl jest zabronione niezalenie od celu w jakim

rozpowszechnienie miałoby nastąpić, lub uytego środka przekazu.

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=336

3/3

Szkółkarstwo - NAWOŻENIE W SZKÓŁKACH DRZEW OWOCOWYCH.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: