Szkółkarstwo - ROZMNAŻANIE PRZEZ SZCZEPIENIE - CZ. III.pdf - Szkółkarstwo-magazyn - wywrotowy

15.12.2011

Szkółkarstwo - ROZMNAANIE PRZEZ SZCZEPIENIE - CZ. III. POD OSŁ…

Szukaj:

w roku: wsstkie w kategorii:

wsstkie

sukaj

ROLINY OZDOBNE

ROZMNAANIE PRZEZ SZCZEPIENIE - CZ. III. POD OSŁONAMI - POSTĘPOWANIE Z

ROŚLINAMI PO SZCZEPIENIU

dr Piotr Muras

Numer: 04/2003

Kalusowanie termiczne

Część odmian gatunków bardziej ciepłolubnych (np. leszczyn, magnolii), zaszczepionych bardzo wcześnie

zimą w ręku lub na podkładkach doniczkowanych poddawana jest przez krótki czas miejscowemu

podgrzewaniu (czyt. te " Szkókarstwo" 1 i 3/94, 1/2002 ). Szczepy są następnie przechowywane w chłodni do

czasu sadzenia w mnoarce lub (rzadziej) w gruncie. Technologia ta, nazywana termicznym kalusowaniem,

ma na celu przyśpieszenie procesu zrastania (uaktywnienie kambium).

Pielęgnacja szczepów

Zaszczepione rośliny układane są na zagonach w szklarniach lub namiotach foliowych i przykrywane

dodatkowo folią (dawniej uywano do tego celu okien inspektowych). Szczepy otrzymane ze szczepienia w

ręku na nieukorzenionych podkładkach sadzi się zazwyczaj dość gęsto do skrzynek, a niekiedy do P9,

wypełnionych podłoem zalecanym dla danej rośliny. Jeeli podkładki nie były doniczkowane, ale wykopane z

bryłą (niekiedy podkładkę wybija się specjalnie z doniczki!), a jako wiązania uyto rafii, bawełnianej nitki

bąd cienkiej gumki, bryły korzeniowe układa się na mokrej cienkiej warstwie torfu i obsypuje, po miejsce

szczepienia, wilgotnym włóknistym torfem (fot. 1). Nawila on bryły, a parująca woda wysyca powietrze

wokół roślin, zabezpieczając podkładki i zrazy przed wysychaniem. Tak postępuje się przede wszystkim z

roślinami iglastymi i róanecznikami zimozielonymi, a niekiedy take z gatunkami liściastymi.

FOT. 1. SZCZEPIONE RÓANECZNIKI OBSYPANE WILGOTNYM TORFEM I PRZYKRYTE MLECZNĄ FOLIĄ

Zabezpieczenie przed wyschnięciem jest w pierwszym okresie najwaniejszym zadaniem. Uwaa się, e

pierwsze zrosty pojawiają się ju po 10 dniach. Zalecenia szkółkarzy-praktyków, e "trzeba podlać z

zapasem na 2, 3 tygodnie i przez ten czas nie zaglądać pod przykrycie" nie są pozbawione racji. Formy

liściaste, zwłaszcza te woskowane po szczepieniu, nie wymagają a takiej opieki, chocia zanim podejmą

wzrost, te wymagają okrycia cienką folią (np. przepuszczalną dla pary) bąd włókniną. Znane są jednak

szkółki korzystające do dzisiaj ze starych półzagłębionych szklarni, gdzie ani szczepów iglastych, ani

liściastych (na podkładkach doniczkowanych) po szczepieniu się nie przykrywa, a efekty są doskonałe (fot.

2).

FOT. 2. ODKRYTE SZCZEPY BUKÓW W CZESKIEJ SZKÓŁCE

Dla większości gatunków iglastych zaleca się utrzymywanie w czasie szczepienia zimowego niezbyt wysokiej

temperatury — około 10 o C w podłou i kilka stopni w powietrzu. Rośliny liściaste wymagają wyszej

temperatury do uaktywnienia kambium i rozpoczęcia zrastania (15–18 o C).

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=285

1/4

15.12.2011

Szkółkarstwo - ROZMNAANIE PRZEZ SZCZEPIENIE - CZ. III. POD OSŁ…

temperatury do uaktywnienia kambium i rozpoczęcia zrastania (15–18 o C).

Newralgicznym punktem w pielęgnacji przyjętych szczepów jest dostarczanie wody do doniczek. Przy duym

zagęszczeniu roślin nie udaje się trafić z wodą do doniczki bez równoczesnego zraszania koron, a zwłaszcza

rozwijających się zrazów (szczególnie iglastych), które w tym czasie są ogromnie wraliwe na poraenie

chorobami grzybowymi. Dlatego te w niektórych mnoarkach ze szczepami stosuje się specjalne systemy

nawadniania — zalewowe (fot. 3) lub inne (np. ustawia się rośliny w doniczkach na grubej warstwie zbitych i

bardzo wilgotnych trocin — fot. 4). Nieodzowne jest take staranne wietrzenie mnoarki, aby rośliny

dokładnie obeschły (wykształca się wtedy na igłach skórka, a na niej kutykula — ochronna warstwa wosku)

oraz zapobiegawcze, cotygodniowe opryskiwanie preparatami przeciwko szarej pleśni.

FOT. 3. SZCZEPIONE ROŚLINY IGLASTE W UPRAWIE ZALEWOWEJ

FOT. 4. SZCZEPY NA WARSTWIE WILGOTNYCH TROCIN

Redukcja i usuwanie podkadek

U szczepów iglastych oraz wykonanych na przystawkę czy w szparę szczepów gatunków liściastych

podkładkę usuwa się etapami. Gdy zrazy podejmą wzrost (odpadają łuski okrywające i pąk wyraźnie się

wydłua), przystępuje się do redukcji wierzchołka wraz z ostatnim okółkiem pędów (fot. 5). Zwykle nad

zrazem pozostaje wtedy jeszcze jeden pełny okółek. Usunięcie wierzchołka ogranicza dominację

wierzchołkową podkładki, a równocześnie rozwijające się zrazy uzyskują lepszy dostęp do światła, szybciej

te po podlaniu obsychają. Zabiegu nie wykonuje się jednocześnie na całym zagonie, ale wybiórczo na

roślinach zaawansowanych we wzroście. Drugie przycięcie polega na usunięciu wszystkich pozostałych pędów

podkładki, z wyjątkiem jednego, zlokalizowanego dokładnie po przeciwnej stronie zraza. Zraz uzyskuje wtedy

prawie pełny dostęp do światła, usunięta te zostaje blokada hormonalna jego wzrostu. Pozostawiony pęd

odywia (dzięki asymilatom, które spływają z niego w dół) zrastające się tkanki. Dawniej zalecano

pozostawienie tego pędu do końca sezonu (fot. 6) i usunięcie go dopiero wiosną. Obecnie ostatni fragment

podkładki usuwa się zwykle w lipcu, a szczepy zabezpiecza przed wyłamaniem poprzez przywiązywanie ich

do bambusowych palików (fot. 7). Umoliwia to wczesne prostowanie wszystkich krzywo rosnących

przewodników — zwłaszcza gdy do szczepień uyto nie całkiem pionowo rosnących pędów.

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=285

2/4

15.12.2011

Szkółkarstwo - ROZMNAANIE PRZEZ SZCZEPIENIE - CZ. III. POD OSŁ…

FOT. 5. USUWANIE WIERZCHOŁKÓW PODKŁADEK ZE SZCZEPÓW PODEJMUJĄCYCH WZROST

FOT. 6. ZIMUJĄCY W GRUNCIE JEDNOROCZNY SZCZEP ŚWIERKA Z POZOSTAWIONĄ PODKŁADKĄ

FOT. 7. WCZESNE WYCIĘCIE PODKŁADKI POZWOLIŁO NA WCZEŚNIEJSZE I DOKŁADNIEJSZE ZAROŚNIĘCIE BLIZNY

PO PODKŁADCE NA SZCZEPIE SOSNY CZARNEJ 'NANA'

Podkładki form liściastych redukuje się w dwóch etapach. Pierwszy raz skraca się je o 1/3–1/2 po

rozpoczęciu wzrostu przez zraz, a drugi — gdy zraz zakończy wzrost na długość, lecz jeszcze nie w pełni

zdrewnieje.

Zasadniczo szczepy jednoroczne roślin iglastych wykonane zimą i wczesną wiosną mogą zimować w polu, w

zacisznym miejscu. Szczepy liściaste z tego samego terminu zimę muszą natomiast spędzić pod osłonami.

Zwykle są to bowiem odmiany gatunków wraliwych — przynajmniej w młodości — na mróz. Jednak w

renomowanych szkółkach nawet szczepy iglastych uprawia się i przetrzymuje przez pierwszy rok pod

osłonami, co zapewnia lepsze zrośnięcie, większe przyrosty i zmniejszenie niebezpieczeństwa uszkodzeń

zimowych. Roślinom iglastym i liściastym szczepionym pod osłonami w lecie koniecznie powinno się zapewnić

podczas pierwszej zimy temperaturę powyej 0 o C (fot. 8).

FOT. 7. SZCZEPY RÓANECZNIKÓW ZIMUJĄCE W UMIARKOWANIE ZIMNEJ MNOARCE

Poprawianie błdów

Uycie silnych zrazów z licznymi pąkami bocznymi, towarzyszącymi pąkowi szczytowemu zapewnia regularny

wzrost roślin take w dolnej partii korony. W naszych szkółkach często obserwuje się właśnie brak tych

dolnych okółków. Czasem mona tę wadę usunąć, ale zwykle produkcja wydłua się wówczas o dodatkowy

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=285

3/4

15.12.2011

Szkółkarstwo - ROZMNAANIE PRZEZ SZCZEPIENIE - CZ. III. POD OSŁ…

dolnych okółków. Czasem mona tę wadę usunąć, ale zwykle produkcja wydłua się wówczas o dodatkowy

sezon. Warunkiem odbudowania dolnego okół-ka pędów jest uprawa jednorocznych roślin w idealnych

warunkach, aby wytworzyły bardzo silny pęd przewodni. Wiosną następnego roku szczepom świerków, a

nawet jodeł, usuwa się przewodni pęd (mona go wykorzystać na zraz) około 5 mm nad pąkami, które

zawsze powinny być widoczne u jego podstawy. Z węzła wyrasta zwykle kilka pędów. Jeden z nich naley

przywiązać do palika formując nowy, silny przewodnik, pozostałe tworzą pędy boczne. Niekiedy otrzymuje się

dwa "bliźniacze" przewodniki. Jeden z nich mona wtedy wykorzystać na zraz, a jeeli jest zbyteczny, trzeba

go usunąć w lipcu.

Sosnom lepiej nie usuwać pędów szczytowych, lecz poczekać, a nowe przyrosty osiągną fazę "świeczki"

(młody lepki pęd z nierozwiniętymi igłami) i skrócić je (uszczknąć) o 1/3–1/2. W miejscu cięcia utworzy się

wiele pąków, z których w roku następnym uformuje się bujna korona. Mimo i sosny stosunkowo łatwo

odtwarzają przewodnik nawet z bocznych zrazów, powstała korona moe rozwijać się niesymetrycznie. Wtedy

uszczykuje się te niesymetryczne przyrosty albo — rzadziej — usuwa je wiosną u podstawy pędu. Takiej

korekty wymagają te czasem wysoko szczepione, kuliste formy sosen (np. BREPO ® , 'Grne Welle').

powrót

Hasło Ogrodnicze | plantpress.pl | kontakt

NOTA PRANA

Materiały umieszczone na portalu www.szkolkarstwo.pl objęte są ochroną wynikającą z ustawy z dnia 4

lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a właścicielem ich autorskich praw

majątkowych jest Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie.

Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie zastrzega w rozumieniu art. 25 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 4

lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, i dalsze rozpowszechnianie aktualnych

artykułów opublikowanych na portalu www.szkolkarstwo.pl jest zabronione niezalenie od celu w jakim

rozpowszechnienie miałoby nastąpić, lub uytego środka przekazu.

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=285

4/4

Szkółkarstwo - ROZMNAŻANIE PRZEZ SZCZEPIENIE - CZ. III.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: