19 - W Nowej Fundlandji.pdf - WERNIC WIESŁAW - janko77

Wernic Wiesław

W Nowej Fundlandji

Kres długiej podróży

— Bo to było tak. W dawnych, bardzo dawnych czasach,

nim do tego kraju przybyły blade twarze, Indianie wierzyli (a

i dziś poniektórzy wierzą), że każda skała i rzeka, każde

drzewo i ptak, i czworonóg mają swe duchy. Niektóre z tych

duchów są dobre, niektóre złe. O tych duchach, które

przybierały postacie olbrzymów lub czarowników, a niekie-

dy zwierząt, Indianie opowiadali zdumiewające historie,

zwane atookwakuns, co znaczy: cudowne opowieści.

Według tych opowieści na początku świata istniały jedy-

nie las i morze. Nie było ani ludzi, ani zwierząt. I oto

pewnego dnia pojawił się olbrzym o ludzkich kształtach.

Nazywał się Gluskap.

Gdzie się urodził i kiedy, nikt nie wie. Wiadomo tylko, że

przywędrował z nieba wraz ze swym bratem-bliźniakiem,

Malsumem. Pojawili się na ziemi Północnej Ameryki, na

obszarze położonym najbliżej wschodzącego słońca. Zakot-

wiczywszy u brzegów swe kanoe Gluskap ruszył w głąb

granitowej wyspy, którą nazwał Uktamkoo. To właśnie była

ta ziemia, na której dziś mieszkamy, dawna siedziba olbrzy-

ma, Nowa Fundlandia.

Gluskap wyglądał jak przeciętny Indianin, był jednak dwa

razy wyższy i dwa razy silniejszy od największego i najsilniej-

szego z późniejszych wojowników. Nigdy nie chorował, nie

starzał się i nie umarł. I posiadał skórzany magiczny pas,

który dawał mu czarodziejską moc. Ale używał jej jedynie po

to, by czynić dobro. Jego brat natomiast, Malsum, równie

potężny wzrostem i siłą, bardzo różnił się wyglądem od

Gluskapa. Na ludzkim ciele miał osadzoną głowę wilka, a

swej siły używał dla czynienia zła.

Obaj zjawili się na wyspie w ciepłej porze roku, kiedy

powietrze wypełniały miłe wonie kwiatów i ziół, a morze

szumiało łagodnie.

Gluskap przystąpił do pracy. Najpierw stworzył Mały

Lud: czarowników, zwanych później przez Indian:

Megumoowesoos. Były to niewielkie, włochate stwory,

mieszkające wśród skał i grające na fletach. Podobno taka

muzyka rzuca czar na każdego, kto jej słucha. Nie wierzy

pan, doktorze? Ja również. Chociaż w każdej legendzie

indiańskiej tkwi ziarno prawdy. Nie mam racji?

— Na pewno tak — odparłem.

— Otóż Gluskap z grona tych małych stworów wybrał

sobie służącego, Kunę. Z kolei zajął się

tworzeniem ludzi. Z wielkiego łuku wypuścił dwie strzały,

trafiając w dwa pnie jesionów. Wtedy z wnętrza pni wyszli

mężczyźni i kobiety. Był to mocny i piękny lud o jasnobrązowej

skórze i lśniących czarnych włosach. Gluskap nazwał ich

Wabanaki, co znaczy: „ci, którzy żyją tam, gdzie wstaje dzień".

Z czasem Wabanaki opuścili Uktamkoo (Nową Fundlandię) i

podzielili się na plemiona. Dziś stanowią część narodu

Algonkinów. Jednakże w tamtych odległych czasach tylko

plemiona Micmac, Malecite, Penobscot i Passamaquoddy,

żyjące obecnie w lasach wschodniej Kanady i Stanów

Zjednoczonych, należały do ludu Gluskapa.

Gdy przybyli tu osadnicy francuscy, słowo: Wabanaki

zaczęli wymawiać nieco inaczej. Mówili: Abenaki. I tak już

zostało. Dlatego obecnie lud Gluskapa znany jest pod tym

zmienionym imieniem. Nie nudzę pana, doktorze?

Zaprzeczyłem bardzo szczerze.

— Cieszy mnie, że kogoś interesować mogą stare

indiańskie legendy. Ale wracam do tematu.

Gluskap, obejrzawszy dokładnie swe dzieło, wydał okrzyk

radości, od którego potężne pnie pochyliły się niczym łodygi

traw. Zgromadził ludzi, by oznajmić, że jest ich Wielkim

Wodzem i że będzie rządził nimi z miłością i sprawiedliwie.

Potem nauczył ich budowania wigwamów z kory brzozowej,

lekkich łodzi, jazów na rzekach, aby mogli łowić ryby, oraz

rozpoznawania roślin użytecznych jako leki. Na koniec

wyjawił ludziom imiona wszystkich gwiazd na niebie, które

były jego braćmi. Uczyniwszy to, Gluskap przystąpił do

tworzenia zwierząt.

Najpierw stworzył wiewiórkę, z kolei łosia i niedźwiedzia.

A następnie wszystkie inne zwierzęta, które do dziś żyją na

preriach, w lasach lub w głębi wód naszej pięknej ziemi.

To wszystko opowiedział mi przed laty Chebec, stary

Indianin z północnych puszcz wschodniego wybrzeża. Pro-

szę wybaczyć, jeśli język mej opowieści był nieco chropawy i

niezbyt poprawny. Nie miałem okazji nauczyć się pięknych

słówek i gładkich zdań, jakimi świergocą ludzie wielkich

miast południa. Byłem traperem i przez całe lata przebywa-

łem wśród traperów.

—; Ależ wręcz przeciwnie — zaprzeczyłem. — Interesują-

ca to legenda i zgrabnie opowiedziana. Na pewno wzbogaci

moją wiedzę o życiu czerwonoskórych plemion.

— Przyjemnie mi to usłyszeć... No, ja już sobie pójdę.

— Nie poczeka pan na syna?

— Już zmierzcha, a obiecałem zięciowi narąbać drew

przed nocą.

Podniósł się z pnia, na którym obok mnie siedział.

Chciałem również wstać, lecz położył mi swą ciężką dłoń na

ramieniu i przytrzymał.

— Po co te ceregiele? Niech pan siedzi, doktorze. Nadwe-

rężenie ścięgna to paskudny przypadek. Nie należy forsować

nogi, chyba że pragnie pan bez końca tkwić przed tą chałupą.

Hej! — krzyknął w kierunku domostwa. — Kitty, bywaj!

Może jutro znów pana odwiedzę — dodał jeszcze.

— Bardzo proszę — odrzekłem. — Będę czekał na pana.

Uśmiechnął się i ruszył wąską steczką ku brzegowi

jeziorka, potem skręcił w prawo, aż zasłoniły go

rozłożyste krzewy i gęsto rosnące drzewka.

Zostałem sam. Co prawda, w głębi domu, który wznosił

się za moimi plecami, krzątała się Kitty, czyli Katarzyna

Grant, ale oczy moje zwrócone były w stronę błyszczącej w

słońcu tafli jeziorka.

Siedziałem na obalonym grubym pniu drzewa, o kilka-

dziesiąt kroków od małego, z desek zbitego tarasu, przez

który wchodziło się do mieszkalnego budynku. Wokół mnie

rozciągało się niewielkie kolisko udeptanej, jałowej ziemi.

Spod jej powierzchni gdzieniegdzie wystawały jakieś frag-

menty potężnych głazów, a dokoła rosły gęste krzewy, wśród

których pieniła się leśna czarna jagoda. Dalej biegła wąska,

wyboista steczka. Tam właśnie potknąłem się wczoraj,

nadwerężając ścięgno lewej stopy. Siedziałem więc okrakiem

na pniu, z nogą zabandażowaną w kostce, z wilgotnym

okładem pod bandażem. Fatalna dla mnie ścieżka w końco-

wym swym biegu przedzierała się przez skąpy zagajnik, aby

wreszcie utknąć na brunatnym paśmie wilgotnej gliny. O

krok dalej zaczynały się wody jeziorka. Kąpałem się w nim

wczoraj, lecz dziś musiałem zrezygnować z tej przyjemności.

Nie starałem się nawet dokuśtykać do brzegu.

Jeziorko było podługowate. Nawet bardzo kiepski pływak

mógłby bez wielkiego wysiłku osiągnąć jego przeciwległy

brzeg. W prawo natomiast i w lewo wody rozlewały się na

odległość mili*. Na prawo —jak zdołałem to stwierdzić

przed dwoma dniami — jeziorko ograniczała dzika łączka

przecięta polną drogą, a raczej śladem drogi. Rzadko z niej

korzystali piesi i konni — koleiny wozów ledwo znaczyły

kierunek szlaku.

Na lewo zaś jeziorko stopniowo się zwężało aż do

szerokości małej rzeczki, leniwie pluskającej o płaskie brzegi,

by wreszcie zginąć w mrocznym wnętrzu pierwotnego boru.

Jeziorko nie miało nazwy, podobnie jak rzeczka. Nazwy

nie posiada zresztą cała okolica. Taki zagubiony świat.

Spojrzawszy w kierunku spływu rzeczki, dostrzegłem dwie

ciemne sylwetki zdążające w moim kierunku. Oczywiście

mogli to być jedynie moi przyjaciele — bo któż by inny —

Karol Gordon i Maks Grant, mąż Kitty, powracający z

łowieckiej wycieczki. Oto Karol wyciągnął rękę pokazując

swój łup: zającą-bielaka, jeszcze z kępkami białej sierści na

łapach, zwanych przez myśliwych skokami. Zając-bielak jest

nieco mniejszy od swego krewniaka-szaraka, a zasadnicza

różnica polega na tym, że bielak dwukrotnie w ciągu roku

zmienia sierść. Pod koniec jesieni jego futro zaczyna jaśnieć,

a w początkach zimy staje się tak białe, jak okrywający

ziemię śnieg. Jedynie na czubkach uszu pozostają dwie

czarne kępki. Z początkiem wiosny bielak szybko traci swe

zimowe okrycie. Jego nowe, letnie futro ma barwę

szarobrązową. Takiego właśnie zająca pokazywał mi już z

daleka Karol.

— Jak tam twoja noga, Janie? — zapytał, gdy stanął przy

mnie.

— Nieźle — odparłem. — Mam nadzieję, że za dzień lub

dwa będę mógł poruszać się równie sprawnie jak ty.

Uśmiechnął się.

— Widzę, że jesteś dobrej myśli. Cieszy mnie to. Przecież

nie ściągnąłem cię tu po to, abyś tkwił bezczynnie nad tą

kałużą — pogardliwie określił jeziorko. — No, ale tak

znakomity lekarz jak ty, który potrafi wyleczyć każdego

pacjenta, da sobie radę z własną nogą.

— Zwichnięcie wydaje mi się błahe. A ty, Karolu, daj

spokój uszczypliwościom, do których, jak zauważyłem,

masz ostatnio skłonność.

— Przepraszam — zaśmiał się Karol i usiadł obok mnie, a

zająca zabrał Maks Grant i zniknął z nim w głębi domu.

Zapaliliśmy fajki, gapiąc się na słońce, które już połową

swej czerwieniejącej tarczy zdążyło skryć się poza korony

ciemnogranatowych świerków. Ptaki ucichły, wiatr ucichł,

ziemię powoli okrywała wieczorna cisza. Na wschodniej

19 - W Nowej Fundlandji.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: