patologia ukl oddechowego.pdf

PATOLOGIA UKýADU ODDECHOWEGO

1. Choroby krtani

a) zmiany reaktywne

- polip gþosowy

Jest to polip pojawiajĢcy siħ na strunach gþosowych u osb naduŇywajĢcych gþosu

(Ļpiewacy, nauczyciele) i palĢcych papierosy.

b) nowotwory

- brodawczak pþaskonabþonkowy

Jest to nowotwr þagodny czħsto wystħpujĢcy u dzieci, cechujĢcy siħ licznymi nawrotami.

Po osiĢgniħciu dojrzaþoĻci pþciowej przestaje nawracaę. U dorosþych nowotwr ten rzadko

nawraca i moŇe zezþosliwieę.

- rak pþaskonabþonkowy krtani

Czynnikami ryzyka jest palenie papierosw, naduŇywanie alkoholu i promieniowanie

jonizujĢce. Stanowi on okoþo 6% wszystkich nowotworw zþoĻliwych. ZachorowalnoĻę

na ten nowotwr stale wzrasta, natomiast Ļredni wiek zachorowania obniŇa siħ (obecnie

40-60 lat).

Objawy to chrypa (gdy zajħte sĢ struny gþosowe) a potem utrudnione oddychanie.

Struny gþosowe sĢ zajħte w 80 % przypadkw. Natomiast zajħcie krtani powyŇej i poniŇej

strun gþosowych jest bardzo dþugo bezobjawowe.

Usuniħcie raka krtani z lokalizacjĢ gþoĻniowĢ daje 5-letnie przeŇycie u 80% chorych.

2. Choroby opþucnej

a) odma opþucnowa

Jest to stan, w ktrym powietrze dostaje siħ do jamy opþucnej. NajczħstszĢ przyczynĢ

jest pħkniħcie pħcherza rozedmowego. Podczas wdechu powietrze przechodzi z pþuc do

jamy opþucnej i nie moŇe wrcię do pþuc podczas wydechu. GromadzĢce powietrze uciska

pþuco i powoduje jego niedodmħ (zapadniħcie siħ pħcherzykw pþucnych i

bezpowietrznoĻę pþuca)

b) puchlina opþucna

Jest to stan, w ktrym dochodzi do gromadzenia siħ w opþucnej pþynu. PrzyczynĢ moŇe

byę: niewydolnoĻę obu komr serca (pþyn przesiħkowy), zapalenie (wysiħk surowiczy,

surowiczo-wþknikowy i ropny) lub nowotwr (pþyn krwisty). Po zejĻciu zapalenia czħsto

dochodzi do zarastania opþucnej. GromadzĢcy siħ pþyn uciska pþuco i powoduje niedodmħ.

c) nowotwory

- miħdzybþoniak opþucnej

Jest to zþoĻliwy nowotwr wywodzĢcy siħ z nabþonka pokrywajĢcego opþucnĢ.

Czynnikiem ryzyka jest naraŇenie na azbest.

3. Choroby oskrzeli i pþuc

a) dychawica oskrzelowa (asthma)

Choroba ta objawia siħ napadami ciħŇkiej dusznoĻci , ktre czasami mogĢ siħ przedþuŇaę

(stan astmatyczny) i nie reagowaę na leczenie i czasami koıczyę siħ ĻmierciĢ.

Jest ona wyrazem uczulenia na rŇne alergeny (pokarmy, leki, pyþki, roztocza, sierĻę itd.).

Rozwija siħ u dzieci , ktre juŇ cierpiĢ na jakĢĻ chorobħ alergicznĢ.

W trakcie napadu dochodzi do skurczu komrek miħĻniowych oskrzeli, nadmiernego

wydzielania Ļluzu i obrzħku bþony Ļluzowej. Wszystkie te czynniki przyczyniajĢ siħ do

zwħŇenia oskrzeli i dusznoĻci. Powietrze jest wciĢgane do pþuc silniejszymruchem

wdechowym, ale sþabszy ruch wydechowy nie jest go w stanie usunĢę. Pþuco ulega

rozdħciu. Po zakoıczeniu ataku pþuco wraca do normy.

b) rozstrzenia oskrzeli

Rozszerzenia oskrzeli powstajĢ na skutek:

- osþabienia ich Ļciany wskutek przewlekþego stanu zapalnego

- zalegania w oskrzelach zbyt għstego Ļluzu np. w mukowiscydozie

- zwħŇenia duŇych oskrzeli przez nowotwory, ciaþo obce lub ucisk z zewnĢtrz co

powoduje gromadzenie siħ obwodowo wydzieliny, ktra rozciĢga oskrzela i ulega

zapaleniu

- pociĢgania Ļwiatþa oskrzeli na zewnĢtrz przez tkankħ þĢczna rozwijajĢcĢ siħ wskutek

gojenia siħ przewlekþego stanu zapalnego wokþ oskrzela i obkurczajĢcej siħ w

warunkach zaroĻniħcia jamy opþucnej

Rozszerzenia oskrzeli prowadzĢ do :

- zalegania wydzieliny Ļluzowej w oskrzelach i utrzymywania siħ trudnego do

opanowania zapalenia, mogĢcego prowadzię do ropnia pþuca lub ropniaka opþucnej. Po

wielu latach moŇe dojĻę do rozwoju skrobiawicy wtrnej.

- rozwiniħcia siħ zespoþu pþucno-sercowego wskutek powstania w Ļcianie poþĢczeı

miħdzy krĢŇeniem odŇywczym i czynnoĻciowym co powoduje nadciĻnienie w krĢŇeniu

pþucnym, ktre obciĢŇa prawĢ komorħ i prowadzi do jej niewydolnoĻci

c) obrzħk pþuc

- obrzħk hydrostatyczny

Pþyn przesiħkowy gromadzi siħ w pħcherzykach pþucnych, gdy ciĻnienie w naczyniach

wþosowatych przegrd miħdzypħcherzykowych przekracza 30 mm Hg. Dziaþanie

surfaktantu (substancji zmniejszajĢcej napiħcie powierzchniowe, produkowanej przez

pneumocyty typu II wyĻcielajĢce pħcherzyki pþucne) powoduje , Ňe pþyn ten pieni siħ i ta

piana najbardziej utrudnia wymianħ gazw.

Przyczynami obrzħku hydrostatycznego pþuca sĢ:

- niewydolnoĻę miħĻnia komory lewej

- zwħŇenie lub niedomykalnoĻę zastawki mitralnej

- zwiħkszone ciĻnienie Ļrdczaszkowe (np. udar krwotoczny) co powoduje skurcz tħtnic

obwodowych i napþyw krwi do pþuc

- szybkie wypuszczenie pþynu z jamy opþucnej (szybki dopþyw krwi do rozprħŇajĢcego siħ

pþuca

- nagþe znalezienie siħ w warunkach obniŇonego ciĻnienia atmosferycznego

(dehermetyzacja kabiny samolotu na duŇej wysokoĻci)

- obrzħk niehydrostatyczny z uszkodzeniem wþoĻniczek przegrd powstaje na tle:

- dziaþania tlenu w zbyt duŇym nasileniu, fosgenu itd.

- uczuleniem na jady owadw

- zatrucia ciĢŇowego

- zakaŇeı wirusowych np. grypy i bakteryjnych np. dŇuma, wĢglik

- przedawkowania Ļrodkw oglnie znieczulajĢcych

- obrzħk niehydrostatyczny z niedoborem surfaktantu

-Surfaktant umoŇliwia rozprħŇenie siħ pþuc noworodka po pierwszym wdechu.

Niedobr tego czynnika u noworodka powoduje Ňe jego pþuca sĢ bezpowietrzne i

zapadniħte. PoniewaŇ przegrody miħdzypecherzykowe sĢ zapadniħte gromadzi siħ tam

duŇo krwi i pþyn przesiħkowy þatwo przechodzi do Ļwiatþa pħcherzykw pþucnych. Biaþko

i lipidy z przesiħku odkþadajĢ siħ na powierzchni pħcherzykw pþucnych jako bþony

szkliste (RDS Î ostra newydolnoĻę oddechowa noworodkw). Utrudnia to wymianħ

gazw i dziecko zaczyna siħ dusię i umiera w ciĢgu 1-3 dni. Ten niedobr surfaktantu

dotyczy gþwnie wczeĻniakw, dzieci matek chorych na cukrzycħ, dzieci po ciħciu

cesarskim.

- ARDS Î ostra niewydolnoĻę oddechowa dorosþych Î do zespoþu tego dochodzi w

posocznicy, wstrzĢsie, po rozlegþym urazie lub oparzeniu, lub po ciħŇkich operacjach. W

patogenezie odgrywajĢ rolħ trzy mechanizmy: 1) niedobr surfaktantu (wskutek

uszkodzenia pneumocytw typu II) 2) gromadzenie siħ neutrofili (ich enzymy uszkadzajĢ

przegrody) 3) prostaglandyny uwalniane przez makrofagi i komrki Ļrdbþonka

(zwiħkszajĢ przepuszczalnoĻę naczyı). W wyniku tych zmian pojawiajĢ siħ bþony szkliste

i chory dusi siħ.

- zatory zakrzepowe w tħtnicach pþucnych Î sĢ to zatory z zakrzepw Ňyþ gþħbokich

koıczyn dolnych i miednicy mniejszej ( powstajĢ najczħĻciej u ludzi unieruchomionych,

w niewydolnoĻci serca, po oparzeniu i rozlegþych urazach, po porodzie, u ludzi z

rozsiewem choroby nowotworowej i u kobiet stosujĢcych doustne Ļrodki

antykoncepcyjne). Zatory duŇe zatykajĢ pieı pþucny i powodujĢ nagþĢ Ļmierę

(zamkniħcie przepþywu krwi przez pþuca powoduje jego obrzħk niehydrostatyczny oraz

ostrĢ niewydolnoĻę prawokomorowĢ). Chory odczuwa silnĢ dusznoĻę, bl klatki i moŇe

wpaĻę w wstrzĢs. Zatory Ļrednie zatykajĢ drobne gaþĢzki tħtnic i powodujĢ albo ogniska

pozatorowe (przechodzenie krwi do pħcherzykw pþucnych bez martwicy przegrd) lub

zawaþ czerwony (martwica przegrd i krew w pħcherzykach), gdy lewa komora serca jest

niewydolna.

d) nowotwory oskrzeli i pþuc

Najczħstszym nowotworem oskrzela jest rak. Wystħpuje on najczħĻciej miħdzy 40 a 70

rokiem Ňycia (stale wzrasta liczba mþodych chorych).

Czynniki ryzyka:

- palenie papierosw !!!!!!!!!!! Rak powstaje po co najmniej 10 latach palenia (najpierw

pojawia siħ metaplazja nabþonka oskrzelowego a potem jego przemiana zþoĻliwa).

ZagroŇenie utrzymuje siħ przez kilkanaĻcie lat po zaprzestaniu palenia.

- kontakt z azbestem, uranem

- zatrudnienie w gazowniach, przy piecach koksowniczych, i w rafineriach ropy

naftowej.

O tym czy u tych osb rozwinie siħ rak decyduje predyspozycja genetyczna!

Rak moŇe siħ lokalizowaę przywnħkowo lub obwodowo w pþucach.

Raki przywnħkowe (powodujĢ kaszel, krwioplucie i dusznoĻę) :

- rak pþaskonabþonkowy Î roĻnie stosunkowo wolno, pŅno daje przerzuty. Leczy siħ go

operacyjnie.

- rak wielokomrkowy Î roĻnie szybciej i szybko daje przerzuty

- rak drobnokomrkowy Î roĻnie bardzo szybko i szybko daje przerzuty. Leczy siħ go

chemioterapiĢ. MoŇe produkowaę ACTH i wywoþywaę zespþ Cushinga.

Raki obwodowe (zwykle ognisko pierwotne nie daje objaww, pojawiajĢ siħ one po

powstaniu przerzutw). Szybko daje przerzuty.

Raki rosnĢce w szczycie pþuca naciekajĢ otoczenie dajĢc charakterystyczne objawy zwane

zespoþem Pancoasta (silne ble barku i ramienia, zwħŇenie Ņrenicy, opadniħcie powieki

grnej i zapadniħcie gaþki ocznej)

Po rakach najczħstszym nowotworem pþuc jest rakowiak. Jest to nowotwr o maþej lub

Ļrednim stopniu zþoĻliwoĻci, naciekajĢcym gþwnie otoczenie i rzadko dajĢcym przerzuty

(rakowiak atypowy).

e) zapalenia pþuc

- zapalenia Ļrdpħcherzykowe (dochodzi do gromadzenia siħ wysiħku zapalnego w

pħcherzykach pþucnych). MoŇe byę wywoþane zakaŇeniem bakteryjnym, wirusowym,

mikoplazmatycznym, grzybiczym, uczuleniem, czynnikami fizycznymi i chemicznymi.

-zapalenie pþatowe Îobejmuje caþy pþat lub kilka nich. Wywoþane jest

zakaŇeniem pneumokokami lub Klebsiella pneumoniae. WyrŇnia siħ 4 stadia choroby: 1)

nawaþu (24-48 h) Î wysiħk jest surowiczy z nielicznymi komrkami, 2) zwĢtrobienia

czerwonego (1-2 doby) Î wysiħk zawiera liczne erytrocyty i wþknik, 3) zwĢtrobienia

szarego (okoþo 4 dni) Î szczyt choroby, wysiħk zawiera duŇo wþknika oraz granulocyty i

makrofagi, erytrocyty rozpadajĢ siħ, doþĢcza siħ wþknikowe zapalenie opþucnej, 4)

rozejĻcia siħ (6-9 dni)- wþknik ulega rozpuszczeniu prze4z enzymy granulocytw,

uszkodzony nabþonek odradza siħ, jeĻli wþknik nie rozpuĻci ale ulegnie organizacji to

dochodzi do zmiħsowacenia pþuca.

- zapalenie zrazikowe (odoskrzelowe) Î tworzy rozsiane ogniska w pþacie

pþucnym. Jest wyrazem przejĻcia zapalenia z oskrzelikw na najbliŇsze pħcherzyki

pþucne. W Ļwietle oskrzelikw widoczna jest treĻę ropna a w Ļwietle pħcherzykw

pþucnych Î wþknik i granulocyty. Nie ma regularnej kolejnoĻci zmian w czasie.

Zapalenie to dotyczy ludzi o zmniejszonej odpornoĻci ( u dzieci, ludzi starszych), moŇe

byę nastħpstwem zachþyĻniħcia siħ pokarmem. ýatwo rozwija siħ u ludzi leŇĢcych bez

ruchu (zapalenie opadowe).

- zapalenie ĻrdmiĢzszowe Î jest to zapalenie, w ktrym wysiħk zapalny (limfocyty i

makrofagi) gromadzĢ siħ w przegrodach miħdzypħcherzykowych i w tkance wokþ

oskrzelikw. Zapalenie to jest wywoþywane przez wirusy a9grypy, rŇyczki, odry, ospy

wietrznej, opryszczki, cytomegalii itd.), riketsje , mikoplazmy oraz grzyby. Obraz

kliniczny jest nietypowy, o niewyraŅnych objawach. ZejĻciem moŇe byę wþknienie pþuc.

- gruŅlica pþuc Î patrz zapalenia

- grzybice pþuc :

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: