CZASOWNIKI

Czasowniki modalne die Modalverben

W języku niemieckim wyróżnia się następujące czasowniki modalne: können, müssen, dürfen, wollen, mögen, sollen. Są to czasowniki posiłkowe, które określają stosunek mówiącego do do czynności wyrażanej przez czasownik główny. Występują one z bezokolicznikiem, który znajduje się na końcu zdania.

können (móc, potrafić)
Er kann mir nicht helfen. (On nie może mi pomóc.)

müssen (musieć)
Ich muss heute zur Schule gehen. (Muszę iść dzisiaj do szkoły.)

dürfen (móc, mieć pozwolenie)
Ich darf nicht. (Nie wolno mi.)

wollen (chcieć)
Willst du mich besuchen? (Czy chcesz mnie odwiedzić?)

mögen (lubić)
Ich mag gern Milch trinken. (Lubię pić mleko.)

sollen (mieć powinność)
Er soll mehr lernen. (On powinien więcej się uczyć.)

Czasowniki modalne w języku niemieckim w liczbie pojedynczej są nieregularne.
Formy pierwszej i trzeciej osoby są identyczne.

Odmiana czasowników modalnych:

dürfen (móc, mieć pozwolenie)

können (móc, potrafić)

mögen (lubić)

müssen (musieć)

sollen (mieć powinność)

wollen (chcieć)

Czasowniki proste i złożone

Trzeba pamiętać, że czasowniki w języku niemieckim dzielą się na proste (einfache Verben) i złożone (zusammengesetzte Verben). Prostymi czasownikami są na przykład: gehen (iść), kaufen (kupować), machen (robić), putzen (sprzątać), stehen (stać). Natomiast czasowniki złożone składają się z przedrostka oraz czasownika podstawowego: anfangen (rozpoczynać), befehlen (rozkazywać). Wśród czasowników złożonych wyróżniamy rozdzielnie złożone oraz nierozdzielnie złożone.

Do czasowników rozdzielnie złożonych (trennbar zusammengesetzte Verben) zaliczamy czasowniki z następującymi przedrostkami: ab-, an-, auf-, bei-, ein-, fest-, hin-, her-, los-, mit-, weg-, zu-, zurück-, zusammen-. W zdaniu z osobową formą czasownika przedrostki te występują na końcu zdania:

Przedrostki czasowników rozdzielnie złożonych modyfikują podstawowe znaczenie czasownika, z którym się łączą:

warten (czekać) - erwarten (oczekiwać). Czasowniki nierozdzielnie złożone (untrennbar zusammengesetzte Verben) to takie, w których występują następujące przedrostki: be-, emp-, ent-, er-, ge-, miss-, ver-, zer-. Przedrostek występuje zawsze razem z formą podstawową czasownika:

Ich bestelle.
Zamawiam.

Przedrostki czasowników nierozdzielnie złożonych, w przeciwieństwie do rozdzielnie złożonych, nadają czasownikowi przeważnie inne znaczenie:

bieten (oferować) - verbieten (zabraniać),
stellen (stawiać) - bestellen (zamawiać).

Czasowniki zwrotne reflexive Verben

Niemiecki czasownik zwrotny składa się z czasownika głównego i zaimka zwrotnego
sich w bierniku lub w celowniku. W języku niemieckim inaczej niż w polskim zaimek zwrotny sich w bezokoliczniku poprzedza czasownik (np. sich kämmen - czesać się).

Ta grupa czasowników występuje również w języku polskim, jednak nie każdy polski
czasownik zwrotny jest czasownikiem zwrotnym w języku niemieckim i na odwrót.

W języku polskim zaimek się nie jest odmieniany. Natomiast w języku niemieckim zaimek zwrotny sich zmienia się w zależności od osoby.

Odmiana przykładowego czasownika zwrotnego sich waschen (myć się)

Odmiana czasownika w czasie teraźniejszym i przeszłym prostym, czasowniki słabe i mocne

Czasowniki (Verben) w języku niemieckim odmieniają się przez osoby i liczby. Końcówki osobowe przedstawia tabela poniżej. Końcówki te służą do tworzenia form czasu teraźniejszego (Präsens) oraz przeszłego prostego (Präteritum). Formy innych czasów zbudujemy przy użyciu tych dwóch czasów.

*Uwaga! Końcowe -e nie jest końcówką osobową. Präteritum tworzymy, dodając przyrostek -te do tematu + końcówki osobowe.

Czasowniki niemieckie dzielą się na słabe (schwache Verben) i mocne (starke Verben). Czasowniki słabe mają regularną odmianę we wszystkich czasach, czasowniki mocne odmieniają się nieregularnie. Poniżej podajemy dwa przykłady odmiany czasownika przez liczby i osoby w czasie teraźniejszym (Präsens):