LEKI ANKSJOLITYCZNE = LEKI PRZECIWLĘKOWE

Lęk:
- napadowy (paniczny)

- przewlekły

Zastosowanie: terapia wzmożonego napięcia psychicznego, niepokoju, w lęku napadowym i przewlekłym

Klinicznie anksjolityki można podzielić na :

1.      stosowane krótkotrwale

2.      stosowane długotrwale

Ad 1.a. pochodne benzodiazepiny

Działania:

-          anksjolityczne

-          nasenne

-          przeciwdrgawkowe (diazepam, klonazepam)

-          miorelaksacyjne (tetrazepam)

Mechanizm działania: nasilenie neuroprzekaźnictwa GABA przez aktywację receptorów beznzodiazepinowych, miejscem ich działania jest makromolekularny kompleks obejmujący receptory GABAA, receptory benzodiazepinowe i kanały chlorkowe. Receptory benzodiazepinowe przez zwiększenie powinowactwa GABA do receptora

GABAA powodują otwarcie kanałów chlorkowych i zwiększają przenikanie jonów chlorkowych do wnętrza neuronów (hiperpolaryzacja).

Wskazania:

-         doraźne i krótkotrwałe (do 4 tyg.) leczenie nasilonego lęku

-         leczenie objawów nagłego odstawienia alkoholu.

-         w premedykacji.

-         leczenie stanów zwiększonego napięcia mięśniowego, tężec

-         w leczeniu stanu padaczkowego- p.r. diazepam!!!

Benzodiazepiny działające krótko i silnie:

Alprazolam Afobam tabl.,  Xanax tabl.,  Zomiren tabl.

Lorazepam  Lorafen draż.

Oksazepam Oxazepam tabl.

Benzodiazepiny działające średniodługo i silnie:

Bromazepam Lexotan tabl.

Chlordiazepoksyd Elenium draż.

Estazolam

Benzodiazepiny działające długo i silnie:

Diazepam Relanium roztwór do wstrzykiwań,  tabl.,  Relsed mikrowlewy doodbytnicze, Diazepam RecTubes roztwór do wlewek doodbytniczych

Klonazepam

Klorazepat Cloranxen tbl. Tranxene  kaps. liof. i rozp. do sporz. r-ru do wstrz. i.m., i.v.

!!!!leczenie benzodiazepinami nie powinno trwać dłużej niż 4 tygodnie ze względu  na ryzyko rozwoju tolerancji i uzależnienia

Działania niepożądane:

Najczęściej zmęczenie, senność, zmniejszenie sprawności intelektualnej i szybkości reakcji, osłabienie siły mięśniowej, zawroty głowy, niezborność ruchów, zaburzenia chodu, dezorientacja, spowolniona mowa, drżenie rąk.

Przedawkowanie może się objawiać sennością, zaburzeniami świadomości, koordynacji ruchowej, osłabieniem odruchów, niewyraźną mową, jak również tachykardią, niedociśnieniem oraz zahamowaniem czynności ośrodka oddechowego i śpiączką.

Zaprzestanie podawania pochodnych benzodiazepiny wiąże się często z wystąpieniem zespołu  z odbicia, objawiającego się trwającymi przez 1-2 dni bezsennością i stanem niepokoju.

Objawy abstynencyjne (m.in. lęk, zaburzenia snu, drażliwość, depresja, bóle i skurcze mięśni, brak łaknienia) występują często w ciągu kilku dni po zaprzestaniu stosowania pochodnych benzodiazepiny.

Reakcje paradoksalne (stan ostrego pobudzenia, bezsenność, zwiększenie napięcia mięśniowego, euforia, objawy psychotyczne); w przypadku ich pojawienia się należy przerwać leczenie.

b. inne leki stosowane krótkotrwale

-                      neuroleptyki: chlorprotiksen, flupentiksol, tiorydazyna, prometazyna

Hydroksyzyna - Atarax syrop,  tabl. powl. Hydroxyzinum draż. roztwór do wstrzykiwań

działa uspokajająco i przeciwlękowo, zmniejsza napięcie mięśniowe, przeciwhistaminowe, przeciwbólowe i przeciwwymiotne.

2. Leki stosowane długotrwale w leczeniu wzmożonego napięcia i stanów lękowych

a. pochodne azaspironu – buspiron -Mabuson tabl., Spamilan tabl.

Działa przeciwlękowo, natomiast nie wykazuje działania przeciwdrgawkowego, nasennego, miorelaksacyjnego; nie powoduje uzależnienia psychofizycznego,  w dawkach leczniczych nie wpływa na funkcje poznawcze, nie upośledza pamięci, nie wpływa na czynności ruchowe, nie obserwuje się depresji oddychania ani tolerancji na lek. Charakteryzuje się długim czasem działania.

b. leki przeciwdepresyjne – głównie SSRI (zaburzenia nerwicowe, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, fobie)