Lekcja 4.pdf

(69 KB) Pobierz
Lekcja 4
Lekcja 4
Winszuja wszyjskigo dobrygo
śyczę wszystkiego dobrego
Przeczytaj dialog, starając się zrozumieć jego
treść przy pomocy słowniczka.
Dobry dźyń, pańe Kluczńok. Pojakymu
moće taki jankůr?
A, moja cera, Dorka, mo ryma a durch
kuco, a jo ńy wjym co to je.
MoŜno influynza?
TyŜ’ech tak myśloł, nale dochtůr pado, co
kej fto mo influynza, to go targo we
gnatach. JuŜ dugo chodzuja do dochtora,
uůn mi ta cera podszukuje, wszyjscy śe
dźiwujymy, bo ńy wjymy, co to je za
ńymoc. Jyno ůma ńy mo stracha a rychtuje
lo Dorki jeji znůmy cwiblowy syrop.
A jo winszuja wszyjskigo dobrygo lo Dorki.
Pjykńy Wům dźynkuja, pańe Bjołek.
1
41685300.003.png
Słownictwo do zapamiętania
teŜ tak
myślałem
dochtůr doktor
kej kiedy
we gnatach w kościach
dugo długo
chodzować chodzić często
do dochtora do doktora
podszukować badać
wszyjscy wszyscy
dźiwować śe dziwić się
ńymoc choroba
ůma babcia
mjeć stracha bać się
2
dobry dźyń dzień dobry
pojakymu dlaczego
mjeć jankůr być smutnym
cera córka
ryma katar
durch ciągle, stale
kucać kaszleć
wjedźeć wiedzieć
moŜno moŜe
influynza grypa
tyŜ’ech tak
myśloł
41685300.004.png
rychtować przygotowywać
lo dla
jeji jej (D.)
znůmy znany
cwiblowy cebulowy
winszować Ŝyczyć
wszyjskigo
dobrygo
G RAMATYKA
Odmiana czasowników typu rychtować ,
winszować
Na dzisiejszej lekcji poznamy kolejny typ
odmiany czasowników śląskich. Są one
zakończone na –ować i odmieniają się wg
wzoru: uja, ujesz, uje, ujymy, ujeće, ujům.
Jednak nie wszystkie czasowniki zakończone na
–ować mają taki wzór koniugacyjny (o tym
dowiedzieć się będzie moŜna na kolejnych
lekcjach). Dla pewności zobaczmy, jak
koniuguje się rychtować :
3
wszystkiego
dobrego
pjykńy pięknie
dźynkuja dziękuję
41685300.005.png
Rychtować przygotowywać
Jo rycht uja
Ja przygotowuję
Ty rycht ujesz
Ty przygotowujesz
Uůn rychtuje
On przygotowuje
My rychtujymy My przygotowujemy
Wy rycht ujeće Wy przygotowujecie
Uůńi rychtujům Oni przygotowują
Identyczne końcówki dołącza się, chcąc
odmienić podszukować , chodzować,
winszować, dźynkować, dźiwować śe (w tym
ostatnim proszę zwrócić uwagę na pisownię
śląskiego się ).
Przy okazji nauczymy się równieŜ odmieniać
czasownik wjedźeć (wiedzieć):
Wjedźeć wiedzieć
Jo wjym Ja wiem
Ty wjysz Ty wiesz
Uůn wjy On wie
My wjymy My wiemy
Wy wjyće Wy wiecie
Uůńi wjedzům Oni wiedzą
4
41685300.006.png
Zaimki dzierŜawcze cz. 1
Czas usystematyzować i poszerzyć widzę
dotyczącą zaimków dzierŜawczych. Nauczymy
się dziś wszystkich tych, które odnoszą się do
jednego przedmiotu posiadanego. Proszę
przeanalizować tabelkę:
Zaimek
osobowy Męski śeński Nijaki
jo můj moja moje
ty twůj twoja twoje
uůn jego
uůna jeji
uůno jego
my nasz nasza nasze
wy wasz wasza wasze
uůńi
uůne
jejich
U WAGI
Zwróć uwagę na charakterystyczne zjawisko
języka śląskiego – istnieją słowa půn i pańi , ale
w bezpośrednim zwracaniu się do kogoś mówi
się per „Wy” ( Pańe Kluczńok, wy moće jankůr
itp.) Po śląsku nazywa się to godańy za dwoje i
jest to forma grzecznościowa podobna do tych
uŜywanych w niemal wszystkich językach
5
41685300.001.png 41685300.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin